3 Φεβρουαρίου 2021

Τουλίπα, η πρώτη οικονομική «φούσκα» στην Ιστορία

Το 1637 σαν σήμερα, την 3η Φεβρουαρίου, η αγορά της τουλίπας αρχίζει να καταρρέει. Ύστερα από πολλά χρόνια “φρενίτιδας” με τις τουλίπες, που έχουν οδηγήσει τις τιμές τους σε δυσθεώρητα ύψη, οι τιμές καταποντίζονται μέσα σε λίγες ημέρες.

Όπως διαβάζουμε στο βιβλίο του Raymond Francis, This Day in Business History, λίγες εβδομάδες νωρίτερα ένας συλλέκτης είχε πληρώσει 1.000 λίβρες τυριού, 4 βόδια, 8 χοίρους, 12 πρόβατα, ένα κρεβάτι και ένα κουστούμι για έναν βολβό της τουλίπας Viceroy. Μετά την 3η Φεβρουαρίου ο βολβός άξιζε όσο… ένα κρεμμύδι.

Ήταν η πρώτη «φούσκα» στην ιστορία, όπως και το πρώτο μεγάλο κραχ, το οποίο πάντως δεν απέβη μοιραίο για την ισχυρότατη οικονομία της Ολλανδίας.

Πιο αναλυτικά για την "Τουλιπομανία" και την πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη οικονομική φούσκα, από ένα παλιότερο δημοσίευμα στο bankingnews.gr, στη συνέχεια:

Η οικονομική φούσκα.... της τουλίπας στην Ολλανδία 

Όταν λοιπόν η τουλίπα πρωτοεισήχθηκε στις Κάτω Χώρες, στις αρχές του 17ου αιώνα, το ωραίο λουλούδι που ερχόταν από τη μακρινή Τουρκία έγινε αμέσως δημοφιλές, αν και παρέμενε ακριβό. Όχι ότι αυτό περιόρισε την καταναλωτική φρενίτιδα των Ολλανδών, φτάνοντας να μιλάμε για σωστή… "τουλιπομανία"! Η ζήτηση για τουλίπες διαφόρων χρωμάτων ξεπέρασε την προσφορά και οι τιμές των βολβών σπάνιων ποικιλιών εκτινάχθηκαν στα ύψη.

Την ίδια βέβαια στιγμή και καθώς οι τουλίπες καλλιεργούνται σε συγκεκριμένες περιοχές του έτους, οι Ολλανδοί σκάρωσαν ένα νέο είδος αγοράς: Όταν οι τουλίπες δεν ήταν διαθέσιμες, οι καταναλωτές μπορούσαν να εξασφαλίσουν προκαταβολικά και με το αζημίωτο πάντα δικαιώματα απόκτησής τους όταν θα επανεμφανίζονταν οι βολβοί στην αγορά. 

Τότε είναι που μπήκαν στο παιχνίδι οι επιτήδειοι κερδοσκόποι και οδήγησαν την τιμή του λουλουδιού σε επίπεδα-σοκ: Μέχρι το 1630, ένας και μοναδικός βολβός κάποιας σπάνιας ποικιλίας τουλίπας (υπάρχουν 160 ποικιλίες) ήταν αρκετός για να προικίσει μια νύφη! Βολβοί λέγεται ότι ανταλλάχθηκαν με άμαξες, ακόμη και με μια ολόκληρη ανθηρή ζυθοποιία! 
Στο διάστημα 1633-1637, όταν και ξέφυγε το πράγμα, κάποιες τουλίπες πωλούνταν στο δεκαπλάσιο των ετήσιων αποδοχών του μέσου εργάτη, ενώ το 1636 ένας ιδιαίτερος βολβός κόστιζε ως και 4.600 φιορίνια, την ίδια στιγμή που ένα πρόβατο μόλις 10 φιορίνια!

Και τότε (Φεβρουάριος 1637) ήρθε το ηχηρό σπάσιμο της φούσκας, όταν εκφράστηκαν στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ οι πρώτες αμφιβολίες για το αν η τιμή της τουλίπας θα συνέχιζε να αυξάνεται. Αυτό ήταν, σχεδόν εν μια νυκτί η τιμή της τουλίπας κατέρρευσε, γιατί ξαφνικά όλοι ήθελαν να πουλήσουν και κανείς να αγοράσει. Αναρίθμητες ολλανδικές οικογένειες καταστράφηκαν και η οικονομία της χώρας εισήλθε σε περίοδο βαθιάς ύφεσης, παρασύροντας μαζί της στον χαμό πολλές περιουσίες. Κι αυτό γιατί σπίτια, κτήματα και επιχειρήσεις είχαν πουληθεί ή υποθηκευτεί προκειμένου οι ιδιοκτήτες τους να εξοικονομήσουν χρήματα για να αγοράσουν βολβούς, οι οποίοι μπορούσαν εύκολα να καλλιεργηθούν και να προσφέρουν ακόμη περισσότερους πολύτιμους βολβούς, καθώς οι τουλίπες αγοράζονταν και πωλούνταν αμέσως σε ακριβότερη τιμή, ξανά και ξανά, χωρίς καν να έχουν ξεμυτίσει από το χώμα…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου