31 Μαρτίου 2016

Σύμφωνο της Βαρσοβίας, 25 χρόνια από τη διάλυσή του

Στις 31 Μαρτίου 1991 έπαυσε να υπάρχει το Σύμφωνο της Βαρσοβίας. Πολλές από τις χώρες που ανήκαν στην πρώην ανατολική συμμαχία βρήκαν στη συνέχεια ασφάλεια στο ΝΑΤΟ, το οποίο όμως με τη σειρά του δεν κατάφερε να μεταρρυθμιστεί.

Κανείς δεν θρήνησε όταν πριν από 25 χρόνια, στις 31.03 του 1991, έπαυσε να υπάρχει το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, σημειώνει η Deutsche Welle σε σχετικό της άρθρο. Η διάλυση της ανατολικής συμμαχίας ήταν «ένας από καιρό αναμενόμενος θάνατος», είχε πει ο τότε πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Ζέλιου Ζέλεφ. «Ένα τέλος χωρίς πόνο» είχε κάνει τη διαπίστωση και ο τσεχοσλοβάκος ομόλογός του Βάτσλαβ Χάβελ. Μόνο από τη Ρωσία ακούστηκαν επικρίσεις. «Δεν λυπάμαι για το τέλος του Συμφώνου της Βαρσοβίας, λυπάμαι για το ότι το ΝΑΤΟ συνεχίζει να υπάρχει» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ρωσικής βουλής Βλάντιμιρ Λούκιν.

Η ελπίδα για περισσότερη ειρήνη ήταν μεγάλη, όταν μετά από 36 χρόνια το Σύμφωνο της Βαρσοβίας πέρασε στην ιστορία, έπειτα από την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων στις χώρες της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης. «Φαίνεται ότι πλησιάζουμε το στόχο για μια Ευρώπη - μοντέλο σε μια περιοχή χωρίς στρατιωτικές διενέξεις», είχε πει και ο τότε Γεν. Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μάνφρεντ Βέρνερ. Βέβαια, επρόκειτο περί πλάνης...

Από παρέλαση στρατευμάτων του Συμφώνου της Βαρσοβίας στη Μόσχα το 1985

Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας (στοιχεία από την el.wikipedia.org)

Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας (επίσημα Συνθήκη της Φιλίας, Συνεργασίας και Αμοιβαίας Βοήθειας), ήταν μια στρατιωτική συμμαχία αμυντικού χαρακτήρα των κομμουνιστικών κρατών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Ιδρύθηκε στις 14 Μαΐου του1955 και ένα μήνα μετά, στις 14 Ιουνίου υπογράφηκε στη Βαρσοβία της Πολωνίας. Κύρια αφορμή του συμφώνου αυτού, όπως υποστήριξε η Σοβιετική Ένωση, θεωρώντας πιθανή την απειλή από τη συμμαχία του NATO, ήταν η προ πενθημέρου της ίδρυσης, ένταξη της "επαναστρατιωτικοποιημένης" Δυτικής Γερμανίας στο NATO στις 9 Μαΐου του ίδιου έτους (1955), δια της επικύρωσης των Συνθηκών Ειρήνης του Παρισιού.

Η οργάνωση, κατηγορήθηκε από τους δυτικούς ότι, χρησιμοποιήθηκε "ντε φάκτο" ως εργαλείο για τον έλεγχο των χωρών που απελευθερώθηκαν μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο από τους Σοβιετικούς. Το σύμφωνο διάρκεσε σε όλο τον Ψυχρό Πόλεμο έως ότου ορισμένα κράτη μέλη άρχισαν να αποσύρονται το 1989, μετά από την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και τις πολιτικές αλλαγές στη πρώην Σοβιετική Ένωση.

Όλα τα κομμουνιστικά κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης συμμετείχαν στην συμμαχία εκτός από την Γιουγκοσλαβία όπου ο Τίτο είχε επιλέξει τον δρόμο της ουδετερότητας, ενώ αργότερα αποστασιοποιήθηκε η Ρουμανία του Νικολάε Τσαουσέσκου, η δε Αλβανία απέσυρε την υποστήριξή της το 1961 για να αποχωρήσει επίσημα το 1968 ευρισκόμενη υπό την κινεζική επιρροή.

Οι Hγέτες του Συμφώνου της Βαρσοβίας το 1987, (από αριστερά): Χούζακ (Τσεχοσλοβακίας), Ζίβκοβ (Βουλγαρίας), Ε. Χόνεκερ(Α.Γερμανίας), Μ. Γκορμπατσόφ (ΕΣΣΔ), Ν. Τσαουσέσκου (Ρουμανίας), Β. Γιαρουζέλσκι (Πολωνίας) και ο Γ. Καντάρ (Ουγγαρίας).

Ανώτατη πολιτική ηγεσία του Συμφώνου της Βαρσοβίας ήταν οι 7 Ηγέτες των Χωρών Μελών (μετά την αποχώρηση της Αλβανίας) και Ανώτατη στρατιωτική ηγεσία οι Αρχηγοί των Ενόπλων Δυνάμεων των χωρών - μελών.

Νέο ξεκίνημα στη Βαρσοβία;

25 χρόνια μετά, τα βλέμματα πέφτουν και πάλι στη Βαρσοβία, αναφέρει η Deutsche Welle. Τον ερχόμενο Ιούλιο αναμένεται να φιλοξενήσει τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. «Ο τόπος που ιδρύθηκε το Σύμφωνο της Βαρσοβίας ως το αντίπαλο δέος του ΝΑΤΟ έχει αναμφίβολα συμβολική σημασία», υποστηρίζει ο ρώσος πολιτικός επιστήμονας Ντμίτρι Τρενίν. Λίγο-πολύ εννοεί, ότι το 1991 χάθηκε μια πολύτιμη ευκαιρία για μια νέα σχέση ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση. «Δεν απομένει παρά να ευχηθούμε ότι αυτήν τη φορά από τη Βαρσοβία θα σταλεί ένα μήνυμα συνεργασίας» ελπίζει ο ειδικός από το Κέντρο Κάρνεγκι της Μόσχας.

Πηγές: Στοιχεία από http://dw.com/p/1ILWD και el.wikipedia.org

1 σχόλιο:

  1. Αφου διαλυθηκε το Συμφωνο της Βαρσοβίας, αφού δεν υπάρχει πια ο λεγόμενος κομμουνιστικός κίνδυνος, καιρός είναι να διαλυθεί και το ΝΑΤΟ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή