1 Φεβρουαρίου 2012

January effect στις Χρηματιστηριακές αγορές

Έχει παρατηρηθεί ότι ο Ιανουάριος επιδρά θετικά στα Χρηματιστήρια, δίνοντας ανοδική ώθηση στις τιμές των μετοχών, φαινόμενο γνωστό ως "January effect".

Γιατί όμως τον μήνα αυτό, εκδηλώνεται αγοραστικό ενδιαφέρον, που έχει σαν συνέπεια την αύξηση των τιμών; Τι άραγε καθορίζει τη συμπεριφορά των επενδυτών; γιατί παρουσιάζεται το φαινόμενο αυτό το συγκεκριμένο μήνα;

Τα αίτια για το αυξημένο αγοραστικό ενδιαφέρον, μπορεί να είναι ψυχολογικά, διαδικαστικά, δημιουργίας εντυπώσεων ή και ικανοποίησης κάποιων σκοπιμοτήτων. Ας δούμε μερικά από αυτά:
  • Οι επενδυτές προσδοκούν πάντα κάτι καλύτερο στο ξεκίνημα. Έτσι προσεγγίζουν το νέο έτος με πιο αισιόδοξη διάθεση και προβαίνουν σε αγορές μετοχών οδηγώντας τις τιμές τους σε υψηλότερα επίπεδα. 
  • Οι επενδυτές (οι θεσμικοί κυρίως) προς το τέλος του προηγούμενου έτους, το Δεκέμβρη μήνα, ξεκαθαρίζουν τα χαρτοφυλάκιά τους πουλώντας τις κερδοφόρες θέσεις τους σε μετοχές με στόχο να εμφανίσουν αυξημένα κέρδη, εάν τα μέχρι τότε πραγματοποιηθέντα δεν θεωρούνται επαρκή. Επίσης μπορεί να ενεργήσουν και αντίθετα, πουλώντας τις ζημιογόνες θέσεις τους, στοχεύοντας στη μείωση των κερδών και τη μικρότερη φορολόγηση. Επιδιώκουν επίσης να εμφανίσουν καλύτερη εικόνα οι λογιστικές τους καταστάσεις στο κλείσιμο του έτους (στις 31 Δεκέμβρη), πουλώντας ενδεχομένως και τις μετοχές που ταλαιπωρήθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους. Οι θεσμικοί επενδυτές είναι συνήθως ευαίσθητοι σε θέματα εμφάνισης καλών αποτελεσμάτων και δομής των λογιστικών τους καταστάσεων, ενώ οι μικροί επενδυτές είναι περισσότερο ευαίσθητοι σε φορολογικά θέματα. Έτσι λοιπόν προς το τέλος του έτους προβαίνουν στις πλέον ενδεδειγμένες για αυτούς τακτοποιήσεις και αναδιαρθρώσεις των χαρτοφυλακίων τους. Εξάλλου τις μετοχές που θα πουλήσουν τον Δεκέμβρη, μπορούν κάλλιστα να τις αγοραστούν στις αρχές του επόμενου έτους. Και αυτό ακριβώς κάνουν, με αποτέλεσμα τον Ιανουάριο η ζήτηση για μετοχές να αυξάνεται και οι τιμές τους να ανεβαίνουν. 
  • Οι τιμές των μετοχών στην αρχή του έτους μπορεί να φαίνονται ελκυστικές, να έχουν διαμορφωθεί σε χαμηλά επίπεδα λόγω των μαζικών πωλήσεων που προηγήθηκαν προς το τέλος του χρόνου που πέρασε (όπως προαναφέρθηκε). Οι χαμηλές αποτιμήσεις έχουν αυξημένα περιθώρια κέρδους, έτσι τον Ιανουάριο προβαίνουν σε αγορές ωθώντας τις τιμές προς τα πάνω. 
  • Προς το τέλος του έτους ή στις αρχές του επόμενο, υπάρχει αυξημένη ρευστότητα σε αρκετούς επενδυτές, λόγω κάποιων πρόσθετων εισοδημάτων τους (ετήσια μπόνους, δώρα Εορτών κλπ) που κατά ένα μέρος μπορεί να τοποθετηθεί στο Χρηματιστήριο, αυξάνοντας και πάλι τη ζήτηση για μετοχές. Επίσης πολλοί θεσμικοί επενδυτές συνηθίζουν να κάνουν τις επενδύσεις τους στην αρχή της χρονιάς. 
Το γεγονός ότι το αγοραστικό ενδιαφέρον είναι συνήθως πιο έντονο τον Ιανουάριο, με αποτέλεσμα μια γενική αύξηση των τιμών των μετοχών, με πιο ισχυρή επίδραση στις μετοχές μικρής κεφαλαιοποίησης, τεκμηριώνεται με στατιστικά στοιχεία. Κάποιοι περιορίζουν το φαινόμενο του "January effect" στην πρώτη εβδομάδα του μήνα όπου οι επιδράσεις είναι συνήθως πιο έντονες. Πάντως το γεγονός αυτό μπορεί να αποτελέσει και επιχείρημα για το ότι οι αγορές "δεν είναι πλήρως αποτελεσματικές". 

Παρότι το "January effect" δεν παρατηρείται φυσικά κάθε χρόνο, εντούτοις ο Ιανουάριος παραμένει ο μήνας με τις μεγαλύτερες πιθανότητες για κέρδη. Στατιστικά στοιχεία για 60 χρόνια (από το 1950 έως το 2009) στο NYSE σχετικά με το δείκτη S&P500 έδωσαν 36 φορές ανοδικό τον Ιανουάριο και 24 φορές πτωτικό (πηγή των στοιχείων αυτών: www.moneychimp.com), πράγμα που με σχέση 2 στα 3 επιβεβαιώνει το φαινόμενο αυτό.

Αρκετοί είναι οι επενδυτές που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν αυτή την "ανωμαλία" του μήνα. Έτσι, έχοντας τις πιθανότητες με το μέρος τους, αγοράζουν πριν τον Ιανουάριο για να πουλήσουν μετα. Δεδομένου όμως ότι η αγορά στο σύνολό της αναμένει το "January effect", προσαρμόζει τις τιμές της ανάλογα, με αποτέλεσμα το φαινόμενο να έχει αποδυναμωθεί.

Εφέτος, το 2012, ωστόσο στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, σημειώθηκε σημαντική άνοδος κατά τον μήνα Ιανουάριο κατά 17% (το ποσοστό αφορά τον γενικό δείκτη), ενω η άνοδος στον καδο των τραπεζών ήταν πολύ μεγαλύτερη και διαμορφώθηκε στο 82,6% (το ποσοστό αφορά τον τραπεζικό δείκτη). Βεβαίως, από τη θεαματική αυτή αύξηση στις τιμές των μετοχών, μικρό μόνο μέρος μπορεί να αποδοθεί στην επίδραση του "January effect".

Επίσης άνοδος σημειώθηκε τον Ιανουάριο του 2012 και στα χρηματιστήρια τόσο της Ευρώπης (ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 απεκόμισε συνολικά κέρδη 4%), όσο και της Αμερικής (με το Dow Jones στο +3,4%, τον S&P στο +4,4% και τον Nasdaq στο 8%).

Το "January effect" λειτούργησε και εφέτος.

Takis Ant για το afirimeno.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου