22 Νοεμβρίου 2012

Μελέτη: Η στάση κάθε ευρωπαϊκής χώρας απέναντι στην κρίση

Σε μία σειρά άρθρων του, το ECFR (European Council on Foreign Relations) αναλύει την κοινωνικοπολιτική στάση κάθε χώρας μέλους της Ε.Ε. στο θέμα της τρέχουσας οικονομικής κρίσης. Στο πρώτο μέρος του άρθρου μας, συνοψίζουμε την στάση της Φινλανδίας, Δανίας, Ηνωμένου Βασιλείου, Ολλανδίας και Γερμανίας:


ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ
Το καλό παιδί που έγινε ταραξίας

Οι Φινλανδία αποτελούσε κάποτε το "καλό παιδί" της Ε.Ε., με τους πολίτες και τις κυβερνήσεις τους έως και το 2010 να είναι φιλοευρωπαϊκές. Το 2011 το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα "Αληθινοί Φινλανδοί" εκτινάσσει το ποσοστό του, κερδίζοντας 39 (σε σύνολο 200) θέσεις στο κοινοβούλιο, από 5 στις προηγούμενες εκλογές. Όλα τα κόμματα αναγκάζονται αυτομάτως να γίνουν πιο ευρωσκεπτικιστικά για να μη χάσουν τους ψηφοφόρους τους και το αποτέλεσμα είναι οι Φινλανδοί να είναι η μόνη χώρα της Ε.Ε. που απαιτεί επιπλέον εξασφαλίσεις για τα δάνεια της προς τις άλλες χώρες. Παρόλα αυτά όταν η οικονομική κατάσταση της Ευρώπης αρχίσει να βελτιώνεται, οι προβλέψεις λένε πως θα υποχωρήσουν σύντομα οι ευρωσκεπτικιστικές τάσεις.

Πηγή: http://ecfr.eu/content/entry/commentary_reinventing_europe_finland_from_a_model_pupil_into_a_troublemake


ΔΑΝΙΑ
Το μπερδεμένο παιδί της Ευρώπης

Η Δανία είναι μία από τις παράξενες περιπτώσεις. Τα πολιτικά κόμματα είναι υπέρ της περαιτέρω ενοποίησης με την Ευρώπη και επιθυμούν διακαώς τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση πολιτικής και θεσμών, αλλά ο λαός είναι πολύ πιο ευρωσκεπτικιστικός. Το αποτέλεσμα είναι κάθε μεγάλο ευρωπαϊκό ερώτημα να οδηγεί τη Δανία σε δημοψήφισμα, όπου μέχρι στιγμής έχουν ακουστεί 4 "ναι" και 2 "όχι". Αποτέλεσμα των "όχι" είναι η Δανία σήμερα να έχει ακόμη το δικό της νόμισμα (συνδεδεμένο όμως με το Ευρώ) και να μη συμμετέχει σε πολλές πτυχές της Ε.Ε., οπότε και είναι σχετικά απομονωμένη. Μάλιστα λόγω της κρίσης, η τάση ανάμεσα ακόμη και στα φιλοευρωπαϊκά κόμματα είναι για περαιτέρω χαλάρωση των σχέσεων με την Ε.Ε. ή τουλάχιστον η διατήρησή τους όπως είναι σήμερα. Γενικά προτιμούν να τηρούν στάση αναμονής παρά να δρουν και αρνούνται να αποδεχθούν ότι οι αλλαγές στην Ευρώπη είναι αναπόφευκτες.

Πηγή: http://ecfr.eu/content/entry/reinventing_europe_denmark_caught_between_ins_and_outs


ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ
Ο αφηρημένος ευρωσκεπτικιστής

Εδώ και πολλές δεκαετίας οι Βρετανοί είναι μοιρασμένοι υπέρ και κατά της Ε.Ε. Πάντως η Ευρώπη δε φαίνεται να είναι από τα θέματα που απασχολούν ιδιαίτερα τη μέση οικογένεια και είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τι στάση θα κρατήσουν σε ένα πιθανό μελλοντικό δημοψήφισμα. Σε πρόσφατες δημοσκοπίσεις, οι Βρετανοί φαίνονται να έχουν τάσεις απομόνωσης από την Ευρώπη (και λατρείας για τις παραδόσεις τους), χωρίς να γίνονται απαραίτητα αλαζόνες. Γενικά οι Βρετανοί δείχνουν να κρίνουν την Ευρώπη πιο πολύ σαν γενική ιδέα, αγνοώντας τις επιμέρους συνθήκες-συμφωνίες.

Πηγή: http://ecfr.eu/content/entry/commentary_who_might_win_a_british_referendum_on_europe


ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Ο κυνικός συμφεροντολόγος

Παρά το γεγονός ότι οι Ολλανδοί έχουν συμβάλλει ιδιαίτερα στις Ευρωπαϊκές συνθήκες, η πολιτική στάση σήμερα θεωρείται από πολλές χώρες λαϊκιστική και εμπόδιο στις ευρωπαϊκές συμφωνίες (με αρκετά "βέτο" στην πρόσφατη ιστορία). Επίσης εμφανίζεται εθνικιστική και κατ' επέκταση εχθρική σε οποιαδήποτε πρόταση δεν εξυπηρετεί απόλυτα τα εθνικά τους συμφέροντα, έχοντας ανοίξει μέτωπα με πολλές Ευρωπαϊκές χώρες όπως οι Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία και προσφάτως Ελλάδα - κατί στο οποίο συμβάλει και η ευθύτητα των δηλώσεών τους.

Παρόλα αυτά οι Ολλανδοί δεν είναι ιδιαίτερα ευρωσκεπτικιστές και μάλιστα υποστηρίζουν θερμά την παγκοσμιοποίηση. Γνωρίζουν καλά τα οφέλη της συμμετοχής στην Ε.Ε., με το 80% των εξαγωγών τους να κατευθύνεται εκεί. Παράλληλα όμως δέχονται την ευρωπαϊκή ενοποίηση μόνο στους τομείς που τους συμφέρει (π.χ. άμυνα, μετανάστευση κλπ) και αντιδρούν έντονα στους υπόλοιπους (π.χ. ασφαλιστικό).

Πηγή: http://ecfr.eu/content/entry/commentary_reinventing_europe_the_dutch_paradox


ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Ο προβληματισμένος Ηγέτης

Κατά την αρχή της κρίσης οι Γερμανοί παρακολουθούσαν παθητικά και υπεραπλούστευαν τα προβλήματα. Κατηγορούσαν αποκλειστικά τις υπερχρεωμένες χώρες και προσπαθούσαν να εξηγήσουν τα πάντα με βάση τη γερμανική οικονομική ιστορια, κλείνοντας τα αφτιά σε εξωτερικές απόψεις. Οι παλαιότερες κρίσεις της Γερμανίας έχει κάνει το λαό της  φοβικό απέναντι σε οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει πληθωρισμό - άρα και ότι ενδέχεται να θίξει την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας. Επίσης, το σχετικά αποτυχημένο σχέδιο επενδύσεων στην πρώην ανατολική Γερμανία κάνει τους Γερμανούς να πιστεύουν ότι παρόμοια δάνεια προς υπερχρεωμένες χώρες δε θα βγάλουν πουθενά. Ειρωνικά βέβαια, η ιστορική βιομηχανοποίηση της Γερμανίας είναι ένα μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο που συνέβει επειδή οι τότε δανειστές της χαλάρωσαν υπερβολικά τα επιτόκια και τις υποχρεώσεις της.

Η εντύπωση των πολιτών είναι πως η χώρα τους είναι θύμα του ευρώ, σε αντίθεση με την παγκόσμια αντίληψη που θεωρεί τη Γερμανία έναν από τους μεγαλύτερους κερδισμένους από το κοινό νόμισμα. Το κοινό αγνοεί συνήθως τα ~80 εκ.€ που έχει γλιτώσει από τόκους η Γερμανία λόγω της κρίσης του ευρώ και πιστεύει ότι η Γερμανία έχει ξοδέψει εκατοντάδες δισ. € πχ για την Ελλάδα, τη στιγμή που σε πραγματικό χρήμα έχει δώσει ~55 δισ. Οι μεγάλες εξαγωγικές επιχειρήσεις, οι οποίες γνωρίζουν πολύ καλά τα οφέλη του κοινού νομίσματος, παραμένουν σχετικά σιωπηλές, ενώ αντίθετα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι ανοιχτά αντίθετες με την οικονομική βοήθεια σε άλλα κράτη. Το 2010 μάλιστα η κίτρινη εφημερίδα BILD ξεκίνησε μία σειρά δημοσιευμάτων που δημιουργούσαν την αντίληψη του "τεμπέλη" Έλληνα που ζητά λεφτά από τους βιομήχανους και σκληρά εργαζόμενους Γερμανούς. 

Τα τελευταία χρόνια όμως έχει γίνει μια μεγάλη στροφή και αναλαμβάνονται σημαντικές πρωτοβουλίες για την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Μέχρι και η εφημερίδα BILD έχει "μαλακώσει" πλέον τη στάση της και το κοινό μιλά για το μέλλον της Ευρώπης. Ωστόσο όσο περισσότερο αναδεικνύεται ως κυρίαρχο θέμα της επικαιρότητας το ευρώ, τόσο πολώνονται οι ψηφοφόροι και χωρίζονται ουσιαστικά σε δύο στρατόπεδα: Την μειοψηφία (~30%) των "Ευρω-ρομαντικών" που θέλουν πολιτική ενοποίηση και αμοιβαιοποίηση του χρέους και την αντίθετη πλειοψηφία, που ναι μεν δεν αντιτίθεται πλήρως στην πολιτική ενοποίηση, αλλά αντιστέκεται σθεναρά στην αμοιβαιοποίηση του χρέους. Έτσι οι Γερμανοί συμφωνούν για την ώρα με μικρή πλειοψηφία σε προσωρινές λύσεις και αποφεύγουν τις μόνιμες αλλαγές.

Ακόμη ένα πρόβλημα είναι το σύνταγμα της Γερμανίας, οι νόμοι του οποίου είτε καθυστερούν είτε αποτρέπουν την περαιτέρω πολιτική και οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης - τόσο που κάποια στιγμή στο μέλλον ενδέχεται να κληθούν οι Γερμανοί πολίτες σε δημοψήφισμα για να διαλέξουν μεταξύ των ισχύοντων συνταγματικών νόμων και της ενοποίησης της Ευρώπης.

Σε κάθε περίπτωση, οι γερμανικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2013 αναμένεται να είναι ένα από τα καθοριστικότερα γεγονότα στην Ευρωπαϊκή ιστορία, καθώς για πρώτη φορά οι πολίτες θα κληθούν να διαλέξουν υπέρ ή κατά της περαιτέρω ενοποίησης της Ευρώπης - και οι συζητήσεις αυτή τη στιγμή είναι περισσότερο προχωρημένες από κάθε άλλη χώρα-μέλος.

Πηγή: http://ecfr.eu/content/entry/commentary_the_euro_debate_in_germany_towards_political_union

Γενική πηγή: http://ecfr.eu/reinvention/home

1 σχόλιο:

  1. Θα σταθώ μόνο στη Γερμανία. Στη χώρα αυτή, αν και όταν επικρατούν λαϊκίστικες απόψεις, έχουμε επικίνδυνες επιπτώσεις σε όλο τον κόσμο (πχ β παγκόσμιος πόλεμος). Σήμερα το πιο πιθανό είναι εκείνοι που ωφελούνται πολύ (μεγάλες επιχειρήσεις), που κατά περίεργο τρόπο στην παρούσα κρίση συμπλέουν με τα συμφέροντα της χώρας μας, να υψώσουν τη φωνή τους και να επιβάλουν τις απόψεις τους. Πράγματι οι επόμενες εκλογές στη Γερμανία είναι καθοριστικές και για την ΕΕ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή