7 Απριλίου 2024

80 γυναικοκτονίες μέσα σε 4 χρόνια

Ένας μακρύς κατάλογος στην "Καθημερινή"

Η λέξη γυναικοκτονία μπορεί να μην έχει νομική αναγνώριση στη χώρα μας, έχει αρχίσει όμως να βρίσκει τη θέση της στον δημόσιο διάλογο, αντικαθιστώντας τις χυδαίες αναφορές του παρελθόντος που έκαναν λόγο για «εγκλήματα τιμής» και «ερωτικές τραγωδίες». Αν θέλουμε να της δώσουμε ένα απλό ορισμό μπορούμε να ανατρέξουμε στη φεμινίστρια – συγγραφέα Ντιάνα Ε.Χ. Ράσελ που ήδη από το 1976 προσδιόρισε τη γυναικοκτονία ως «τη δολοφονία γυναικών από άντρες επειδή είναι γυναίκες».

Πρόκειται για έναν όρο που έχουν υιοθετήσει ο ΟΗΕ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) καθώς και η Ευρωπαϊκή Ενωση. Στην Ελλάδα όμως, εκτός από τη νομική αναγνώριση, στερούμαστε και την επίσημη καταγραφή των γυναικοκτονιών που γίνονται κάθε χρόνο. Ως εκ τούτου είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταλήξουμε σε απόλυτους αριθμούς, καθώς τον ρόλο της «καταγραφής» τον έχουν αναλάβει τα ΜΜΕ, με πολλές υποθέσεις να μη γίνονται ποτέ γνωστές στο ευρύ κοινό. Προκειμένου να καταρτίσουμε έναν συγκεντρωτικό πίνακα των τελευταίων τεσσάρων ετών βασιστήκαμε στα στοιχεία που έχει δημοσιοποιήσει η ελληνική ομάδα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τη Γυναικοκτονία.

«Οι δολοφόνοι έχουν τα κλειδιά των σπιτιών μας». Μια απλή και μόνο ανάγνωση αυτών των τραγικών υποθέσεων είναι αρκετή για να φωτίσει τις παραγκωνισμένες και ξεχασμένες γυναίκες της τρίτης ηλικίας, θύματα ενδοοικογενειακής βίας, από τους γιους και τους συζύγους τους. Το σύνθημα «οι δολοφόνοι έχον τα κλειδιά των σπιτιών μας» επιβεβαιώνεται πανηγυρικά, καθώς η συντριπτική πλειονότητα των γυναικοκτονιών, ανεξαρτήτως ηλικιακών ή άλλων κοινωνικών χαρακτηριστικών, διαπράττεται κατά κύριο λόγο στα σπίτια των θυμάτων. Το γεγονός άλλωστε ότι οι γυναίκες δολοφονούνται περισσότερο μέσα στο σπίτι τους από κάποιο οικείο πρόσωπο αποτελεί άλλωστε ένα από τα διεθνή συμπεράσματα για τις γυναικοκτονίες που απλά επιβεβαιώνεται και στη χώρα μας.

2020: Εκτός από τα σπίτια και οι χώροι εργασίας αποτελούν έστω και σπανιότερα τον τόπο του εγκλήματος –όπως στην υπόθεση της Πολυξένης Μπέρδου και της Σοφίας Σαββίδου που έκαναν διάλειμμα από το σούπερ μάρκετ στο οποίο δούλευαν. Στις περιπτώσεις που οι δολοφονίες γίνονται στο σπίτι είναι αρκετά συχνό φαινόμενο τα ανήλικα παιδιά να βρίσκονται σε κάποιο διπλανό δωμάτιο –για τη Χρυσοβαλάντω από τη Μάνη η 16χρονη κόρη της ήταν αυτόπτης μάρτυρας. Ο τρόπος διάπραξης των δολοφονιών επίσης παρουσιάζει συγκεκριμένα μοτίβα. Αιχμηρά αντικείμενα, όπως μαχαίρια, στραγγαλισμός / ασφυξία και δολοφονία με όπλο αποτελούν σε συντριπτική ποσοστό τις επιλογές των δραστών. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η οπλοχρησία πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις, καθώς το 2020 οι δράστες σε 5 περιπτώσεις χρησιμοποίησαν όπλο. Στις περισσότερες περιπτώσεις τόσο τα θύματα όσο και οι δράστες είναι ελληνικής καταγωγής.

2021: Μια «μαύρη» χρονιά, καθώς μετρήσαμε περισσότερες από 2 γυναικοκτονίες ανά μήνα. Η ανακάλυψη της σορού της Μόνικα Γκιους που αγνοούνταν για μήνες και βρέθηκε καλυμμένη από τσιμέντο στην αυλή του συντρόφου της ήρθε να διαδεχθεί το δράμα που εκτυλίχθηκε στα Γλυκά Νερά με τη δολοφονία της 20χρονης Καρολάιν, αλλά και τη φριχτή δολοφονία της 26χρονης Γαρυφαλλιάς στη Φολέγανδρο. Σε τουλάχιστον 5 υποθέσεις η Αστυνομία ήταν ενήμερη για τη βίαια συμπεριφορά των δραστών. Ενδεικτικά, η 64χρονη Ελένη είχε καταθέσει μήνυση εναντίον του εν διαστάσει συζύγου της, ενώ οι γείτονες της Ανίσα είχαν καλέσει την Αστυνομία. Οι αστυνομικοί όμως δεν κατέβηκαν ποτέ από το περιπολικό (περιορίστηκαν στο να κατεβάσουν το παράθυρο…), ενώ και η Μόνικα είχε υποβάλει αίτημα περιοριστικών μέτρων και εισαγγελικής εντολής για την προστασία της. Ο χάρτης της βίας δεν γνωρίζει σύνορα, καθώς 6 από τις 27 γυναικοκτονίες έγιναν στην Αττική και οι υπόλοιπες διάσπαρτες σε αστικές και μη αστικές περιοχές της χώρας.

2022: Ενα από τα πιο κλασικά μοτίβα είναι όταν το θύμα είναι αποφασισμένο να φύγει, ή έχει ήδη φύγει από τη σχέση, ο δράστης όμως θεωρεί τη γυναίκα «κτήμα του». Η Βίκυ Μπαζούκη είχε κάνει ασφαλιστικά μέτρα στον πρώην σύντροφό της, η Κατερίνα από το Κουκάκι ήταν ήδη εν διαστάσει, ενώ και η Αννα από την Καβάλα είχε ζητήσει διαζύγιο και επίσης είχε καταθέσει ασφαλιστικά μέτρα. Η υπόθεση της 83χρονης γυναίκας που συντηρούσε με τη σύνταξή της τον γιο και τον εγγονό της ήταν γνωστή στην Αστυνομία, που απέτυχε όμως να την προστατέψει από τους δύο άντρες που την κακοποιούσαν συστηματικά. Η επαγγελματική κατάσταση των θυμάτων και των δραστών στις περισσότερες περιπτώσεις παραμένει άγνωστη και έρχεται στο φως της δημοσιότητας παρά μόνο όταν η υπόθεση λαμβάνει εκτενή κάλυψη.

2023: Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τη Γυναικοκτονία, ο μέσος όρος ηλικίας των δραστών του 2023 είναι τα 51 έτη, ενώ υπάρχουν και δύο δράστες άνω των 75 ετών. Συνολικά το 2023 έξι ανήλικα παιδιά έχασαν τη μητέρα τους εξαιτίας των γυναικοκτονιών, ενώ μια από τις τραγικότερες υποθέσεις των τελευταίων ετών είναι αυτή που έλαβε χώρα στη Στρατονίκη Χαλκιδικής. Ενα 8χρονο αγόρι, που ήδη αντιμετώπιζε κινητικά προβλήματα, πυροβολήθηκε και τραυματίστηκε σοβαρά στο χέρι από τον πατέρα του, καθώς η μητέρα του για να προστατευτεί από αυτόν είχε καταφύγει στο δωμάτιο του. Ο δράστης δολοφόνησε τη σύζυγό του που είχε στην αγκαλιά τον γιο τους και στη συνέχεια αυτοκτόνησε. Το 8χρονο αγόρι, τραυματισμένο σοβαρά στο χέρι του, έμεινε για περίπου 5 ώρες μέσα στο σπίτι, στον τόπο της γυναικοκτονίας.

2024: Το έτος που διανύουμε δεν μας αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας. Σε θεωρητικό επίπεδο το σύνολο της κοινωνίας έχει αφυπνιστεί και οι Αρχές έχουν λάβει τα εργαλεία που θα τους επιτρέψουν να μας προστατεύσουν. Στην πράξη όμως γυναίκες όλων των ηλικιών εξακολουθούν να είναι τα θύματα μιας ανδροκρατούμενης κοινωνίας, που δεν διστάζει να υποδείξει ότι τα περιπολικά δεν είναι ταξί και πως ούτε καν τα αστυνομικά τμήματα μπορούν να προσφέρουν στις γυναίκες της χώρας την παραμικρή προστασία.

Τέσσερα χρόνια και τέσσερις μήνες (...)

Η συνέχεια με τις 81 γυναικοκτονίες και ορισμένα στοιχεία κάθε περίπτωσης στο
80 γυναικοκτονίες μέσα σε 4 χρόνια | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (kathimerini.gr)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου