Παρέμβαση 4η
Η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ και η προσφυγή στη Χάγη
Ευ. Βενιζέλος: Κύριε Έλλις, νομίζω ότι ενώ επαναλαμβάνουμε τη θέση μας, υπάρχουν αντιστάσεις στο να γίνει κατανοητή ακόμη και σε ένα μέρος της ελληνικής κοινής γνώμης, αντιστάσεις καλόπιστες, καλοπροαίρετες, αλλά και κακόπιστες. Οι καλοπροαίρετες οφείλονται σε μία δυσκολία να συνεννοηθούμε ως προς το πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου το οποίο ισχύει. Το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο δεν είναι ένα Ελληνοτουρκικό ζήτημα, η οριοθέτηση μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας είναι μία πολύ σημαντική πτυχή, αλλά όχι η μόνη πτυχή.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι εμείς, όπως είπαμε τώρα, έχουμε εκκρεμότητες ως προς την οριοθέτηση με την Αλβανία, με την Ιταλία, με την Αίγυπτο, με τη Λιβύη. Άρα σημαίνει ότι υπάρχουν προβλήματα και εφόσον επιλογή της δικής μας στρατηγικής είναι ο σεβασμός και η επίκληση του Διεθνούς Δικαίου, πρέπει να δούμε τι λέει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Λέει ότι για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και, εν προκειμένω, της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, οι οποίες ταυτίζονται από πλευράς έκτασης σε θάλασσες όπως το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος, πρέπει να προηγηθούν διαβουλεύσεις, δηλαδή διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών που είναι παρακείμενα, δηλαδή διπλανά, ή αντικείμενα, έχουν απέναντι ακτές.
Άρα το Διεθνές Δίκαιο που επικαλούμαστε και το οποίο πιστεύουμε και το οποίο ισχυροποιεί τις θέσεις μας, επιβάλει τη διαπραγμάτευση, το διάλογο, τη διαβούλευση με τις χώρες αυτές και το έχουμε κάνει με την Αλβανία, με την Ιταλία, με την Αίγυπτο, με τη Λιβύη. Άρα το κάνουμε και με την Τουρκία, διερευνητικοί γύροι επαφών γινόντουσαν επί δεκαετίες και έγιναν συστηματικά από το 2002 έως το 2015-2016 περίπου. Εφόσον λοιπόν πιστεύουμε στο Διεθνές Δίκαιο, πρέπει να έχουμε την πρωτοβουλία των διερευνητικών επαφών και των διαβουλεύσεων με στόχο να γίνει η οριοθέτηση όπως λέει το Διεθνές Δίκαιο, είτε με συμφωνία, είτε με συμφωνία για να πας στο Διεθνές Δικαστήριο. Έχουμε μάλιστα επιλέξει ως Διεθνές Δικαστήριο το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Δεν λέω τι θα συμβεί τελικά, δεν λέω τι θα δεχθεί η Τουρκία, λέω τι πρέπει να λέμε εμείς, ποια είναι η δική μας πρόταση και η δική μας πρωτοβουλία. Διερευνητικές επαφές, διάλογος, συμφωνία είναι δύσκολο πρακτικά να επιτευχθεί, αλλά μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία για την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, μόνο για την οριοθέτηση, άλλο τι θα λέει η Τουρκία, τι θέματα μπορεί να θέτει μονομερώς, εμείς τι πρέπει να πούμε.
Αυτό πρέπει να το λέμε πάντα και να του δίνουμε υπόσταση, γραπτή και επίσημη, και αυτό να αφορά και την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ. Η υφαλοκρηπίδα έχει τεράστια σημασία, διότι υπάρχει ως δικαίωμα χωρίς να απαιτείται ανακήρυξη ή άλλη πράξη, υπάρχει ipso facto και ab initio, όπως λέμε στα νομικά, το έχουμε πλήρως αυτό το κυριαρχικό δικαίωμα. Η δε ανακήρυξη της ΑΟΖ έχει σημασία όταν θα πας σε οριοθέτηση, ανακήρυξη από μόνη της χωρίς οριοθέτηση, πρακτικά δεν σου προσφέρει κάτι. Δεν είναι τυχαίο ότι και στην Κύπρο, στην αρχική φάση, επί Τάσσου Παπαδόπουλου, πρώτα έγινε οριοθέτηση και μετά ανακήρυξη.
Αυτό, λοιπόν, πρέπει να το κάνουμε με όλες τις χώρες. Με την Ιταλία, για παράδειγμα, έχουμε συμφωνία οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας από το 1977. Βλέπετε η μετατροπή της σε συμφωνία και για την ΑΟΖ είναι δύσκολη γιατί υπάρχουν οι ιταλικοί ισχυρισμοί για τα ιστορικά αλιευτικά δικαιώματα και μάλιστα στη λωρίδα μεταξύ 6 και 12 ναυτικών μιλίων, δηλαδή στην πιθανή επέκταση των χωρικών υδάτων.
Με την Αλβανία είχε κάνει μία πολύ καλή, εξαιρετική συμφωνία η κα. Μπακογιάννη, εγώ είχα προτείνει ένα ολόκληρο πακέτο για τη λύση αυτή το 2014-2015 στον κ. Rama. Δυστυχώς δεν δόθηκε συνέχεια στο πακέτο αυτό που θα έλυνε πολλά προβλήματα και θα έβγαζε ξανά στην επιφάνεια την υπογεγραμμένη συμφωνία του 2009, άρα έχουμε εκκρεμότητα.
Εκκρεμότητα έχουμε και με την Αίγυπτο, διότι όλα πολύ καλά, η κα. Μπακογιάννη πήγε τέσσερις φορές στο Mubarak, εγώ πήγα τέσσερις φορές στον Sisi, το σημερινό Πρόεδρο, μόλις ανέλαβε για να κάνουμε και το τριμερές σχήμα Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος, αλλά η Αίγυπτος δεν θέλει πλήρη οριοθέτηση, προτιμά τη μερική, δηλαδή όχι ανατολικά του 28ου μεσημβρινού, εκεί που υπάρχουν οι τουρκικές, ας το πούμε έτσι, διεκδικήσεις, οι ισχυρισμοί οι τουρκικοί. Άρα, έχει πολύ μεγάλη σημασία να εκτιμήσουμε τι θα μας προσφέρει αυτό σε σχέση με το νέο δεδομένο που έχει δημιουργήσει η παράνομη οριοθέτηση μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης.
Έχουμε και την εκκρεμότητα με τη Λιβύη, η οποία παραδόξως, ήδη από την εποχή του Gaddafi, έχει πάει δύο φορές στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τις δικές της οριοθετήσεις και με τη Μάλτα και με την Τυνησία, άρα είναι μία χώρα που ξέρει τι σημαίνει Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Άρα, λοιπόν, πρέπει όλα αυτά να τα συνεκτιμήσουμε για να δώσουμε απαντήσεις πρακτικές στα ερωτήματα που θέτουν οι άνθρωποι. Θα μας προσφέρει κάτι η ανακήρυξη της ΑΟΖ που είναι μία νομική πράξη γενική, χωρίς να σημαίνει οριοθέτηση; Χωρίς οριοθέτηση δεν εκμεταλλεύεσαι τίποτα και ο χρόνος περνάει. Ο χρόνος σημαίνει ότι χάνει την αξία του ο ορυκτός πλούτος, διότι πέφτει η τιμή του πετρελαίου, πέφτει η τιμή του φυσικού αερίου, πας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, χάνουν την αξία τους οι νέοι αγωγοί, χάνουν την αξία τους τα νέα κοιτάσματα. Άρα, ο χρόνος δεν λειτουργεί υπέρ ημών και χωρίς οριοθέτηση στην πραγματικότητα δεν μπορείς να έχεις την πλήρη εκμετάλλευση των φυσικών σου πόρων και των κυριαρχικών σου δικαιωμάτων, τα οποία σου δίνει το Διεθνές Δίκαιο.
Άρα να δούμε εμείς τι λέμε, όχι τι θα αποδεχθεί η Τουρκία. Έτσι τοποθετούμε τη Χάγη μόνο για την οριοθέτηση και να δούμε καλά το ζήτημα του χρόνου. Ο χρόνος δεν έχει λειτουργήσει υπέρ μας, έχει λειτουργήσει υπέρ μας μόνο στην ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στα άλλα θέματα ο χρόνος –και στο Κυπριακό και στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο– δεν νομίζω ότι έχει λειτουργήσει υπέρ μας. Επιμένω στην Ανατολική Μεσόγειο γιατί επί δεκαετίες είμαστε κλεισμένοι λίγο στον στενό ορίζοντα του Αιγαίου, ενώ ξαφνικά καλούμαστε να δούμε τον ευρύ ορίζοντα της Μεσογείου με την κίνηση που έγινε σε σχέση με το παράνομο μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης.
Βεβαίως ταυτοχρόνως και εμείς, σας θυμίζω, έχουμε οριοθετήσει οικόπεδα νότια της Κρήτης, τα οποία είναι πάρα πολύ κρίσιμα και τα οποία έχουν τοποθετηθεί στο άκρο σημείο των απωτάτων ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ πριν την οριοθέτησή της, γιατί εμείς έχουμε, με το νόμο 4001/2011, πει ποιο είναι το απώτατο όριο της υφαλοκρηπίδας μας και της ΑΟΖ μας, προς οριοθέτηση βεβαίως, αλλά έως ότου γίνει η οριοθέτηση έχουμε πει μέχρι πού φθάνουν.
Παρέμβαση 5η
Τι σημαίνει η από κοινού συμμετοχή Ελλάδας και Τουρκίας στο ΝΑΤΟ - Η επέκταση των χωρικών υδάτων
Ευ. Βενιζέλος: Λοιπόν, ΝΑΤΟ. Να θυμόμαστε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία εντάχθηκαν από τις αρχές της δεκαετίας του ‘50 στο ΝΑΤΟ, στην πρώτη διεύρυνση μαζί, η Δύση τις αντιμετώπιζε από κοινού. Αυτό έχει μία σημασία για την αντίληψη που ακόμη επικρατεί κατά βάθος για το χώρο αυτό.
Για τα 12 ναυτικά μίλια πρέπει να πούμε καθαρά ότι η αντίρρηση δεν είναι μόνο της Τουρκίας. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ειδικά για το Αιγαίο αντιρρήσεις έχουν και οι λεγόμενες μεγάλες δυνάμεις, δηλαδή και οι Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και η Ρωσία, δεν βλέπουν θετικά μία επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο.
Θυμίζω ότι οι άλλες χώρες με τις οποίες διαπραγματευόμαστε έχουν όλες 12 ναυτικά μίλια χωρικά ύδατα. Η Τουρκία στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο έχει 6, όπως έχουμε και εμείς, αλλού έχει 12, στη Μαύρη Θάλασσα και στη Μεσόγειο μετά την Αττάλεια. Άρα λοιπόν έχει πολύ μεγάλη σημασία να ξέρουμε και ποιος είναι ο διεθνής συσχετισμός, για να μην τα αποδίδουμε όλα στο στενό πλαίσιο των Ελληνοτουρκικών σχέσεων. Από εκεί και πέρα λύσεις μπορεί να βρεθούν πολλές, αλλά πάλι σκεπτόμαστε με βάση το Αιγαίο, που είναι μία κλειστή θάλασσα. Είμαστε στην Ανατολική Μεσόγειο τώρα, όπου υπάρχει ποικιλία εκτάσεως χωρικών υδάτων. Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν 6, συμπτωματικά, αλλά υπάρχουν άλλες χώρες που μετέχουν στο σύστημα οριοθέτησης που έχουν 12 ναυτικά μίλια χωρικά ύδατα. Άρα πρέπει να σκεφτόμαστε τώρα με άλλον ορίζοντα.
* Συζήτησαν: Ευάγγελος Βενιζέλος, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών 2013-2015, Υπουργός Εθνικής Άμυνας 2009-2011, Ντόρα Μπακογιάννη, Βουλευτής, Υπουργός Εξωτερικών 2006-2009, Ευάγγελος Αποστολάκης, Υπουργός Εθνικής Άμυνας 2019, επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ 2015-2019. Τη συζήτηση συντονίζει ο Αθανάσιος Έλλις, Διευθυντής της αγγλικής έκδοσης της Καθημερινής
Πηγή: evenizelos.gr , όπου δημοσιεύτηκε την Πέμπτη 7 Μαΐου 2020.
Οι κάποιες υπογραμμίσεις είναι δικές μας.
Σχετικές αναρτήσεις:
Υπεγράφη η ιστορική συμφωνία για ΑΟΖ Ελλάδας- Ιταλίας (9.6.2020)
Ευ. Βενιζέλος: «Πρωτοβουλίες για την ακύρωση της στρατηγικής της έντασης» από πλευράς Τουρκίας (17.12.2019)
Σχετικές αναρτήσεις:
Υπεγράφη η ιστορική συμφωνία για ΑΟΖ Ελλάδας- Ιταλίας (9.6.2020)
Ευ. Βενιζέλος: «Πρωτοβουλίες για την ακύρωση της στρατηγικής της έντασης» από πλευράς Τουρκίας (17.12.2019)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου