28 Δεκεμβρίου 2023

Πέθανε σε ηλικία 98 ετών ο Ζακ Ντελόρ

Ο Ζακ Ντελόρ θεωρήθηκε ο «πατέρας» της σύγχρονης Ε.Ε. Ως πρόεδρος της Κομισιόν, έγινε ο «αρχιτέκτονας» του ευρώ. Ως διεθνιστής και πρώην σοσιαλιστής υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, υποστήριξε την οικοδόμηση της «κοινωνικής Ευρώπης» με κοινές αξίες


Πέθανε σε ηλικία 98 ετών ο Ζακ Ντελόρ, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1985-1995), τον οποίο οι Γάλλοι αποκαλούσαν «σοφό οραματιστή» της Ευρώπης, ενώ έγινε γνωστός και με το προσωνύμιο «ο πατέρας του ευρώ».

Η κόρη του, Μαρτίν Ομπρί, δήμαρχος της πόλης Λιλ, δήλωσε χθες: «Πέθανε στον ύπνο του σήμερα το πρωί στο σπίτι του στο Παρίσι».

Ενας επίμονος Ευρωπαίος

Ως πρόεδρος της Κομισιόν, ο Ντελόρ υπήρξε ηγέτης με μεγάλη επιρροή στις ευρωπαϊκές υποθέσεις, καθώς με επιμονή εφάρμοσε πολιτικές που προωθούσαν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, συνδέοντας τα κράτη-μέλη μεταξύ τους.

Ειδικότερα, διαδραμάτισε ρόλο αρχιτέκτονα στη διαμόρφωση των περιγραμμάτων της σύγχρονης Ευρώπης: εγκαθίδρυση της ενιαίας αγοράς (που κατέστησε δυνατή την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών εντός της ΕΟΚ), υπογραφή των συμφωνιών Σένγκεν, Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη, θέσπιση του προγράμματος ανταλλαγής φοιτητών Erasmus, μεταρρύθμιση της κοινής αγροτικής πολιτικής, έναρξη της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης που θα οδηγούσε στη δημιουργία του ευρώ.

Σε μία εποχή που στις ΗΠΑ κυριαρχούσε ο νεοφιλελευθερισμός υπό την ηγεσία του Ρόναλντ Ρίγκαν, ο Ντελόρ προώθησε μια εναλλακτική ερμηνεία του καπιταλισμού που τον ενσωμάτωσε στην ευρωπαϊκή κοινωνική δομή. Η προεδρία του έχει θεωρηθεί καταλύτης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Ο ίδιος υπήρξε επικεφαλής της «επιτροπής Ντελόρ», η οποία πρότεινε τη δημιουργία του ευρώ, του ενιαίου νομίσματος που αντικατέστησε τα εθνικά νομίσματα. Αυτό επιτεύχθηκε με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 1992.


Το «ραντεβού» που δεν έγινε με το Ελιζέ

Το 1994, μέλη του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος προσπάθησαν να πείσουν τον Ντελόρ να διεκδικήσει την προεδρία της Γαλλίας, καθώς οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι είχε πιθανότητες να νικήσει οποιονδήποτε από τους βασικούς συντηρητικούς διεκδικητές: τον τότε πρωθυπουργό Μπαλαντίρ και τον τότε δήμαρχο του Παρισιού Σιράκ.

Αρνήθηκε να θέσει υποψηφιότητα και ο υποψήφιος των Σοσιαλιστών, Λιονέλ Ζοσπέν, ηττήθηκε στις προεδρικές εκλογές του 1995 από τον Ζακ Σιράκ.

«Δεν μετανιώνω για τίποτε», αλλά «δεν λέω ότι έπραξα σωστά», είχε δηλώσει στο Le Point το 2021. «Ηθελα να είμαι ανεξάρτητος και ένιωθα διαφορετικός από όσους ήταν γύρω μου. Ο δικός μου τρόπος να κάνω πολιτική δεν ήταν ο ίδιος», είχε πει.

J. Delors: Έπρεπε να μπείτε στο ευρώ 2-3 χρόνια αργότερα


«Δεν μετανιώνω για την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ»

Σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή», στις 2 Φεβρουαρίου του 2014, ο Ζακ Ντελόρ είχε δηλώσει ότι δεν μετανιώνει για την ένταξη της Ελλάδας στη Ζώνη του Ευρώ, αν και θα εισηγείτο την ένταξη της χώρας δύο με τρία χρόνια αργότερα. «Η Ελλάδα θα έπρεπε να αρχίσει να ενισχύει την οικονομική της παρουσία σε όρους ανταγωνιστικότητας, προκειμένου να μπορέσει να προβάλει αντίσταση στον έντονο ανταγωνισμό εντός της Ευρωζώνης», είχε πει.

Σχετικά με το μέλλον της Ευρωζώνης, είχε υπογραμμίσει πως «η ΟΝΕ πρέπει να σταθεί στα δυο της πόδια, την οικονομία και το νόμισμα, ώστε να επιδιορθώσει τη δυσλειτουργία του αρχικού σχήματος και να χρίσει μια πραγματική οικονομική και νομισματική διακυβέρνηση».

Ερωτηθείς για το αν η Ελλάδα, και με αφορμή την προεδρία της στην Ε.Ε., διαθέτει αξιοπιστία στην ευρωπαϊκή σκηνή, ο Ζακ Ντελόρ δήλωσε «θύμα» –όπως και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι– «των στατιστικών που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα και, ως εκ τούτου, χρειάστηκε να αναθεωρηθούν τα οικονομικά δεδομένα των ετών 2004 και 2009».

Το 2015, με την ελληνική οικονομική κρίση στο ζενίθ της, ο Ντελόρ είχε επισημάνει –στα λατινικά– την έλλειψη αλληλεγγύης: «Αυτή η κρίση λέει πολλά για την έλλειψη “affectio societatis” (κοινωνικής στοργής), στην Ευρώπη του σήμερα». Και συμπλήρωνε: «Για την ώρα, αποφεύχθηκε το χειρότερο. Η Ευρώπη όμως δεν είναι πλέον μια ηθική εξουσία. Πρέπει να αποκαταστήσουμε την ηθική δύναμη που αποτέλεσε τη δύναμη της Ευρώπης σε άλλες περιόδους, όπως σε αυτήν της πτώσης του τείχους του Βερολίνου».

Πηγή: kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου