Συγγραφέας ιδιαίτερα αγαπητή, πολυγραφότατη, πολυμεταφρασμένη και με πολλές διακρίσεις, η Άλκη Ζέη (1923-2020) κατόρθωσε με το έργο της να ταυτίσει το ιδιωτικό με το δημόσιο, καθώς οι πορείες των μυθιστορηματικών ηρώων της συντονίζονται και με τις ιστορικές διαδρομές του «σύντομου 20ού αιώνα», τις τομές, τις ρήξεις, τις συνέχειες, τα μεγάλα και μικρά γεγονότα.
Τα έργα της, υψηλής λογοτεχνικής αξίας, διαπνέονται από τον καθαρό τρόπο γραφής της, τη γλωσσική αρτιότητα, την κριτική στάση απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις, το χιούμορ και τη διεισδυτική ματιά στα γεγονότα, χαρακτηριστικά που τα κάνουν διαχρονικά και δημοφιλή σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες αναγνώστες. Η Άλκη Ζέη κατέχει ξεχωριστή θέση στις καρδιές πολλών γενεών αναγνωστών. Συγχρόνως, και καθώς το σύνολο του έργου της είναι μεταφρασμένο και κυκλοφορεί σε πολλές χώρες, η Άλκη Ζέη είναι πρέσβειρα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό.
Με την κατάδική της ζωή, τις δημόσιες παρεμβάσεις της, τα έργα και τις ημέρες της, παρέμεινε ανήσυχη και ενεργή σε όλο το θαυμαστό ταξίδι της, επιμένοντας να συνομιλεί με τους αναγνώστες της σε κρίσιμους καιρούς, και μέχρι τον θάνατό της.
Στο μουσείο Μπενάκη «ο μεγάλος περίπατος της Άλκης»
Στην έκθεση "Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης", που οργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, στο πλαίσιο του «Λογοτεχνικού Έτους 2023 Άλκη Ζέη», σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, απεικονίζονται οι δεκαετίες της ζωής και του έργου της τιμώμενης συγγραφέως, αναδεικνύεται η σχέση της με τον δημόσιο βίο της χώρας και της εποχής και αποκαλύπτονται οι σχέσεις συνάφειας ανάμεσα στο έργο της και στη σύγχρονη Ιστορία.
Συγκίνηση και χαρά αποπνέει η εργοβιογραφική αυτή έκθεση με την αγαπημένη συγγραφέα (1923-2020) πανταχού παρούσα μέσα από μεγάλα φωτογραφικά πορτρέτα της. Χαμογελαστή ακόμα και στις εξορίες της, με θετική ενέργεια για τη ζωή, βλέμμα παιχνιδιάρικο και με μια υποβόσκουσα αίσθηση του χιούμορ που την χαρακτήριζε, για τον εαυτό της και προς πάσα κατεύθυνση.Στην έκθεση "Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης", που οργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, στο πλαίσιο του «Λογοτεχνικού Έτους 2023 Άλκη Ζέη», σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, απεικονίζονται οι δεκαετίες της ζωής και του έργου της τιμώμενης συγγραφέως, αναδεικνύεται η σχέση της με τον δημόσιο βίο της χώρας και της εποχής και αποκαλύπτονται οι σχέσεις συνάφειας ανάμεσα στο έργο της και στη σύγχρονη Ιστορία.
Ο κινηματογραφικός « Μεγάλος περίπατος της Άλκης» της σκηνοθέτιδας Μαργαρίτας Μαντά που προβάλλεται σε μια μικρή αίθουσα στην έκθεση, ο χάρτης του μεγάλου περίπατου της συγγραφέως στην Ιστορία και στον γεωγραφικό χώρο, εξόριστη μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο από την γενέθλια Αθήνα, κατ' αρχήν στην Χίο. Μετά, οι προσπάθειες στη Ρώμη για την απόκτηση σοβιετικής βίζας ώστε να επανασυνδεθεί με τον Γιώργο Σεβαστίκογλου, ο οποίος είχε διαφύγει στην Τασκένδη ως πολιτικός πρόσφυγας το 1948 μετά την ήττα του ΔΣΕ στον εμφύλιο. Στη συνέχεια, η μετεγκατάσταση τους στη Μόσχα και αργότερα, στα χρόνια της απριλιανής δικτατορίας στο Παρίσι, απ' όπου επέστρεψαν οριστικά στην Ελλάδα το 1980.
Ζωή μυθιστορηματική, που φέρνει στο νου τα λόγια του αιώνιου φίλου της, ποιητή Τίτου Πατρίκιου: «Όταν κανείς αρχίσει να αναφέρεται στην Άλκη δεν μπορεί να σταματήσει, γιατί και η ζωή και το έργο της είναι τεράστια».
Ο επισκέπτης μπορεί να κάνει μια μικρή ανάπαυλα στην ημικυκλική κατασκευή με τις κερκίδες στο κέντρο της έκθεσης , πριν συνεχίσει την διαδρομή του μεγάλου περιπάτου στην πολυκύμαντη ζωή της Άλκης Ζέη και το εμβληματικό της έργο. Έργο στο οποίο διαχειρίζεται την γοητεία των νιάτων, της Ιστορίας, την γοητεία της Αριστεράς, στους αγώνες της οποίας συμμετείχε από τα νιάτα της μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, ωστόσο στάθηκε και πολύ κριτική.
Αγάπησε και αγαπήθηκε από τα νέα παιδιά, διαμόρφωσε χωρίς διδακτισμό το νεανικό αναγνωστικό κοινό μεταδίδοντας το στοιχείο της αλληλεγγύης, της φιλίας, αξίες που η ίδια διατήρησε σ' όλη της τη ζωή. «Στο Παρίσι, στην δικτατορία, διαπίστωσα με έκπληξη ότι τα παιδιά των φίλων αντιστασιακών δεν είχαν ιδέα τι ήταν η Κατοχή και η Αντίσταση, για τις οποίες αγωνίστηκαν οι γονείς τους. Κι ήταν ο λόγος που το 1971 έγραψα τον ''Μεγάλο περίπατο του Πέτρου''. Ήθελα να το εξηγήσω στα παιδιά με τρόπο που δεν θα τα βαρύνει» έχει πει η ίδια.
Άλλωστε, όπως έχει γράψει η Άλκη Ζέη για τη σχέση του συγγραφικού έργου της με την Ιστορία: «Από τα μικρά μου χρόνια ως σήμερα, ας μην πω με ακρίβεια πόσα είναι γιατί θα τρομάξω κι εγώ η ίδια, έζησα έναν πόλεμο, δύο εμφύλιους πολέμους, δύο δικτατορίες και δύο προσφυγιές. Δεν τα έζησα σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος κάθε φορά κι έτσι και να ήθελα δεν θα μπορούσε το συγγραφικό μου έργο να μην επηρεαστεί από τα γεγονότα αυτά που συγκλόνισαν τον τόπο μας. Άθελά μου η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου, λοιπόν, έργο, θέλω δεν θέλω, είναι γεμάτο ιστορία... Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει».
Η έκθεση «Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης» θα διαρκέσει έως 30/4/2023
Πηγές: Στοιχεία από benaki.org, ΑΠΕ-ΜΠΕ, alkizei.com, metaixmio.gr
Ζωή μυθιστορηματική, που φέρνει στο νου τα λόγια του αιώνιου φίλου της, ποιητή Τίτου Πατρίκιου: «Όταν κανείς αρχίσει να αναφέρεται στην Άλκη δεν μπορεί να σταματήσει, γιατί και η ζωή και το έργο της είναι τεράστια».
Ο επισκέπτης μπορεί να κάνει μια μικρή ανάπαυλα στην ημικυκλική κατασκευή με τις κερκίδες στο κέντρο της έκθεσης , πριν συνεχίσει την διαδρομή του μεγάλου περιπάτου στην πολυκύμαντη ζωή της Άλκης Ζέη και το εμβληματικό της έργο. Έργο στο οποίο διαχειρίζεται την γοητεία των νιάτων, της Ιστορίας, την γοητεία της Αριστεράς, στους αγώνες της οποίας συμμετείχε από τα νιάτα της μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, ωστόσο στάθηκε και πολύ κριτική.
Αγάπησε και αγαπήθηκε από τα νέα παιδιά, διαμόρφωσε χωρίς διδακτισμό το νεανικό αναγνωστικό κοινό μεταδίδοντας το στοιχείο της αλληλεγγύης, της φιλίας, αξίες που η ίδια διατήρησε σ' όλη της τη ζωή. «Στο Παρίσι, στην δικτατορία, διαπίστωσα με έκπληξη ότι τα παιδιά των φίλων αντιστασιακών δεν είχαν ιδέα τι ήταν η Κατοχή και η Αντίσταση, για τις οποίες αγωνίστηκαν οι γονείς τους. Κι ήταν ο λόγος που το 1971 έγραψα τον ''Μεγάλο περίπατο του Πέτρου''. Ήθελα να το εξηγήσω στα παιδιά με τρόπο που δεν θα τα βαρύνει» έχει πει η ίδια.
Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου (Περιγραφή βιβλίου):27 Οκτωβρίου 1940: θα τη θυμάται αυτή τη μέρα ο Πέτρος που πέθανε το τριζόνι του. Θα τη θυμάται γιατί την επομένη ακούει τη φωνή της μητέρας του να του λέει: «Σήκω…, έγινε πόλεμος. Δεν ακούς τις σειρήνες;»Όταν ο πόλεμος έφτασε στο κατώφλι της Ελλάδας, ο Πέτρος ήταν εννιά χρονών, είχε μια χελώνα για κατοικίδιο, αγαπούσε με πάθος τις αμερικάνικες ταινίες και γνώριζε τον πόλεμο μόνο μέσα από τα βιβλία του. Τώρα όμως τον βιώνει κάθε μέρα, μαζί με τους γονείς του, τον παππού του και τη μεγαλύτερη αδελφή του, την Αντιγόνη, αρχίζοντας έναν μεγάλο περίπατο, μια βόλτα στην Αθήνα της Κατοχής, στα δύσκολα εκείνα χρόνια της πείνας, των συσσιτίων, του φόβου, των διωγμών, με την ελπίδα να σιγοκαίει κάπου στο βάθος.Με οδηγό τους αγαπημένους του ήρωες από την ελληνική ιστορία και την εφηβεία προ των πυλών ο Πέτρος, με την αδελφή του και τους φίλους τους, δε διστάζει να πάρει μέρος στην Αντίσταση, σαμποτάροντας γερμανικά οχήματα, γράφοντας συνθήματα «ΠΕΙΝΑΜΕ! ΔΩΣΤΕ ΜΑΣ ΝΑ ΦΑΜΕ» στους τοίχους και έχοντας πάντα για σύνθημα ένα τραγούδι που φλογίζει τις καρδιές τους: "Πάντα μπροστά μας, για μια καινούρια ζωή"… metaixmio.gr
Άλλωστε, όπως έχει γράψει η Άλκη Ζέη για τη σχέση του συγγραφικού έργου της με την Ιστορία: «Από τα μικρά μου χρόνια ως σήμερα, ας μην πω με ακρίβεια πόσα είναι γιατί θα τρομάξω κι εγώ η ίδια, έζησα έναν πόλεμο, δύο εμφύλιους πολέμους, δύο δικτατορίες και δύο προσφυγιές. Δεν τα έζησα σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος κάθε φορά κι έτσι και να ήθελα δεν θα μπορούσε το συγγραφικό μου έργο να μην επηρεαστεί από τα γεγονότα αυτά που συγκλόνισαν τον τόπο μας. Άθελά μου η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου, λοιπόν, έργο, θέλω δεν θέλω, είναι γεμάτο ιστορία... Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει».
Η έκθεση «Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης» θα διαρκέσει έως 30/4/2023
Πηγές: Στοιχεία από benaki.org, ΑΠΕ-ΜΠΕ, alkizei.com, metaixmio.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου