16 Μαΐου 2017

Τζόναθαν Τέπερμαν: Στην Ελλάδα η κρίση δεν οδήγησε σε υπέρβαση

Σε μια εποχή που η απαισιοδοξία, έχει γίνει της μόδας ο Τζόναθαν Τέπερμαν αποφάσισε να κινηθεί ενάντια στο ρεύμα. Στο βιβλίο του, «Λύσεις Υπάρχουν»*, ο διευθυντής του περιοδικού Foreign Affairs εστιάζει σε δέκα περιπτώσεις χωρών που κατάφεραν να διαχειριστούν επιτυχώς ορισμένα από τα πιο δυσεπίλυτα προβλήματα των ημερών.
Από τις πολιτικές κατά της φτώχειας και της ανισότητας του Λούλα στη Βραζιλία την περασμένη δεκαετία ως την επίμαχη πολιτική εθνικής συμφιλίωσης του Πολ Καγκάμε στη Ρουάντα και την εκρίζωση της διαφθοράς στη Σιγκαπούρη, ο Τέπερμαν έχει αναζητήσει τους πολιτικούς που έκαναν τις αναγκαίες υπερβάσεις, αγνοώντας το πολιτικό κόστος και κατάφεραν να θέσουν υπό έλεγχο χρόνιες παθογένειες και να κλείσουν χαίνουσες πληγές.

Στην παρούσα ανάρτηση περιοριζόμαστε μόνο σε ένα απόσπασμα από συνέντευξή του, στην Καθημερινή και τον Γιάννη Παλαιολόγο, που αναφέρεται στην 
Ελλάδα της κρίσης:

Το κατεστημένο εξακολουθεί να αντιστέκεται στις αλλαγές

Το βιβλίο του Τέπερμαν στέκεται στις επιτυχίες της δημόσιας πολιτικής. Η Ελλάδα της τελευταίας δεκαετίας είναι ίσως το πιο τρανταχτό παράδειγμα αποτυχίας - μία κρίση που, σε διάρκεια και σε βάθος, δεν έχει όμοιά της μεταξύ ανεπτυγμένων χωρών εν καιρώ ειρήνης. Πώς το εξηγεί αυτό;

Κατ’ αρχάς, παραδέχεται ότι δεν είναι ειδικός στο θέμα. «Αυτό όμως που βρίσκω πολύ ενδιαφέρον είναι ότι στην Ελλάδα, όπως και στις ΗΠΑ, έχει μεγάλη ευθύνη η πολιτική τάξη, που μοιάζει να εργάζεται σκληρά για να εξουδετερώσει τα πολλά πλεονεκτήματα της χώρας και της οικονομίας. Δεν έχουν βρεθεί οι πολιτικοί που θα προωθήσουν τις επώδυνες αλλά απαραίτητες μεταρρυθμίσεις». 

Και συνεχίζει: «Οταν κοιτάζω τις δέκα ιστορίες στο βιβλίο μου και αναζητώ τις κοινές θεματικές και τους κανόνες για την επίλυση προβλημάτων πολιτικής, καταλήγω σε τρία βασικά χαρακτηριστικά: κρίση, συμβιβασμός και θάρρος, σε συνδυασμό με διοικητική επάρκεια.
Σε όλες τις περιπτώσεις που εξέτασα, η σωτηρία ήλθε σε μία στιγμή υπαρξιακού κινδύνου και αυτό δεν ήταν σύμπτωση. Οι περίοδοι κρίσης έχουν έναν τρόπο να εστιάζουν το μυαλό, τόσο των ψηφοφόρων όσο και των πολιτικών, και να επιτρέπουν την υπέρβαση των εμποδίων που μπλόκαραν την ανάληψη δράσης. 
Η Ελλάδα είχε την κρίση, η οποία όμως δεν οδήγησε σε υπέρβαση. Αυτό μας οδηγεί στα άλλα δύο “προαπαιτούμενα”. Οταν μιλάω για συμβιβασμό, εννοώ ότι όλοι οι πετυχημένοι ηγέτες που περιγράφω ήταν πραγματιστές – εξέταζαν τα πραγματικά δεδομένα, έψαχναν την καλύτερη εφικτή λύση και την εφάρμοζαν, αγνοώντας τις επιταγές του κόμματος, της ιδεολογίας, της παράδοσης. 
Ο αριστερός Λούλα, για παράδειγμα, στη μάχη του κατά της ανισότητας, έκλεψε την πολιτική της αντιπολίτευσης, η οποία την είχε δανειστεί από τον συντηρητικό Αμερικανό οικονομολόγο Μίλτον Φρίντμαν. Αυτό είναι κάτι που δεν βλέπουμε στην Ελλάδα. 
Ο ΣΥΡΙΖΑ αναγκάστηκε να υιοθετήσει πιο μετριοπαθείς πολιτικές όταν έγινε κυβέρνηση, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει διάθεση να παραμεριστεί η ιδεολογία και να κυβερνήσουν με συνειδητό πραγματισμό. Και φυσικά το κατεστημένο εξακολουθεί να αντιστέκεται στις αλλαγές. 
Φτάνουμε λοιπόν στο τρίτο κρίσιμο στοιχείο, αυτό του θάρρους: ο πραγματισμός συνεπάγεται το ρίσκο της αποξένωσης του ηγέτη από την κομματική του βάση και της σύγκρουσης με τα συμφέροντα, ενώ προϋποθέτει άνοιγμα προς την αντιπολίτευση και τη διάθεση λήψης μέτρων τα οφέλη των οποίων θα γίνουν αισθητά μετά την αποχώρηση εκείνου που τα θεσμοθέτησε από την εξουσία».

Τόσο απλά – και τόσο άπιαστα, στη χώρα που διαπρέπει πάνω από όλα στην επινόηση τρόπων να διχάζεται.

______________
* Το 2016 ο 
Τζόναθαν Τέπερμαν κυκλοφορεί το βιβλίο του «The Fix: How Nations Survive and Thrive in a World in Decline», που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις «ΔιαΝΕΟσις» με τον τίτλο «Λύσεις Υπάρχουν».

Πηγή: kathimerini.gr 
Εικονογράφηση: Τιτίνα Χαλματζή






yle="text-align: center;">

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου