21 Σεπτεμβρίου 2019

Τα τρία μονοπάτια κατά των ψευδών ειδήσεων

Ο πόλεμος απέναντι στις ψευδείς ειδήσεις γίνεται πιο πολύπλοκος, τόσο λόγω των τρομακτικών εξελίξεων στην τεχνολογία που διαμορφώνει την επικοινωνία όσο και λόγω του κινδύνου ενός ολισθηρού κατήφορου, μέσω του οποίου η καταπολέμηση της προπαγάνδας καταλήγει σε ένα καθεστώς λογοκρισίας. 

Με αφορμή την θύελλα αντιδράσεων που προκάλεσε κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η υπόθεση της υποτιθέμενης "ερευνήτριας στη NASA" Ελένης Αντωνιάδου, που βραβεύτηκε με βάση το παραπλανητικό βιογραφικό της. Κάποια βασικά σημεία από ένα δημοσίευμα στην Καθημερινή, που υπογράφει ο Νίκος Ευσταθίου, με τίτλο "Τα τρία μονοπάτια κατά των ψευδών ειδήσεων":

Η υπόθεση του παραπλανητικού βιογραφικού της Ελένης Αντωνιάδου προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ωστόσο η πραγματικότητα είναι πως πρόκειται για μια υπόθεση παραπληροφόρησης με πολλούς ενόχους. Κυρίως στο ενημερωτικό οικοσύστημα που για χρόνια αναπαρήγαγε τις ανακρίβειες της κ. Αντωνιάδου χωρίς να ασκεί τα ερευνητικά του ένστικτα, αλλά και με δεκάδες φορείς που ενεπλάκησαν στην προώθηση της παραπληροφόρησης. Στην πραγματικότητα, η ιστορία της κ. Αντωνιάδου αποτελεί απλά το δέντρο στο χαοτικό δάσος της σύγχρονης ενημέρωσης, όπου οι ψευδείς ειδήσεις καραδοκούν και η πληροφορία ταξιδεύει με αχαλίνωτο ρυθμό και θολώνει τα όρια της πραγματικότητας και της φαντασίας.

Η μάχη απέναντι στις ψευδείς ειδήσεις, ωστόσο, εξελίσσεται σε ολοένα και πιο πολύπλοκο πόλεμο, τόσο λόγω των τρομακτικών εξελίξεων στην τεχνολογία που διαμορφώνει την επικοινωνία και την πληροφόρηση, όσο και λόγω του κινδύνου ενός ολισθηρού κατήφορου, μέσω του οποίου η καταπολέμηση της προπαγάνδας καταλήγει σε ένα καθεστώς λογοκρισίας.

Στη σύγχρονη εργαλειοθήκη καταπολέμησης των ψευδών ειδήσεων υπάρχουν τριών ειδών φιλοσοφίες.

Η πρώτη επικεντρώνεται στην τεχνολογία και την πολλά υποσχόμενη τεχνητή νοημοσύνη, η οποία με τον ίδιο τρόπο που μπορεί να προωθήσει παραπλανητικό περιεχόμενο, μπορεί επίσης και να το ανιχνεύσει. Ενας νέος αλγόριθμος του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον και του Ινστιτούτου Allen, μάλιστα, υπόσχεται να φέρει την επανάσταση στον εντοπισμό της παραπληροφόρησης.

Ολοένα και ταχύτερα προσεγγίζουμε την εποχή όπου η παραπληροφόρηση και η τεχνητή νοημοσύνη θα συμπτυχθούν. Εκατομμύρια αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης –τα λεγόμενα bots– καταφέρνουν να ανάγουν ψευδείς ειδήσεις σε παγκόσμια φαινόμενα εντός ολίγον ωρών, ενώ ήδη έξυπνα λογισμικά γραφής είναι σε θέση να δημιουργούν πειστικά άρθρα παραπληροφόρησης.

Οι ερευνητές εργάζονται ήδη πυρετωδώς για την αντιμετώπιση αυτού του εφιαλτικού σεναρίου, χρησιμοποιώντας την ίδια την τεχνητή νοημοσύνη ως όπλο στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης. Μολονότι είναι ακόμη σχετικά νωρίς, ένα καινούργιο αυτοματοποιημένο μοντέλο ανίχνευσης ψευδών ειδήσεων που αναπτύχθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον και του Ινστιτούτου Allen, εμφανίζεται πολλά υποσχόμενο. Σύμφωνα με τα πρώτα πειράματα των ερευνητών, ο αλγόριθμος (που ονομάζεται Grover) φαίνεται ικανός να εντοπίζει ψευδείς ειδήσεις με ακρίβεια της τάξεως του 92% – μια τρομακτική βελτίωση συγκριτικά με παρόμοιους «έξυπνους ανιχνευτές». (...)

Η δεύτερη προσέγγιση επικεντρώνεται στον ανασχηματισμό που έχει υποστεί το ταξίδι της πληροφορίας και στην εμπλοκή των σύγχρονων θεσμών επικύρωσης στο σύγχρονο ενημερωτικό οικοσύστημα που εκτυλίσσεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η μάστιγα των ψευδών ειδήσεων εξαπλώνεται πλέον σε κάθε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, παράλληλα ωστόσο οι τεχνολογικοί τιτάνες επεκτείνουν και αυτοί τις προσπάθειές τους για να την περιορίσουν... Ένα νέο εργαλείο επιτρέπει στους υποψιασμένους χρήστες να σηματοδοτούν ειδήσεις που μπορεί να είναι ψευδείς και να τις εκτρέπουν σε ανεξάρτητους φορείς επικύρωσης.

Η συνεργασία του Facebook με εξωτερικούς φορείς που ελέγχουν και επικυρώνουν τις παραπλανητικές ειδήσεις λειτουργεί πλέον σε περισσότερες από 30 χώρες – ανάμεσά τους και η Ελλάδα με την πλατφόρμα EllinikaHoaxes... Το νέο εργαλείο σήμανσης των ψευδών ειδήσεων στο Instagram κυκλοφορεί πλέον παγκοσμίως και επιτρέπει στους χρήστες με ένα απλό κλικ να αναφέρουν δυνητικά παραπλανητικές δημοσιεύσεις με τον ίδιο τρόπο που αναφέρουν ήδη ακατάλληλο ή προσβλητικό περιεχόμενο.

Οι ειδήσεις που πράγματι κρίνονται ψευδείς από τους τρίτους φορείς περιορίζονται αλγοριθμικά, ενώ εξετάζεται και η υιοθέτηση μιας κατάλληλης σήμανσης που θα ενημερώνει το διαδικτυακό κοινό για τη φύση της παραπληροφόρησης. (...)

Η τρίτη, λιγότερο επεμβατική και ίσως πιο υποσχόμενη προσέγγιση, αφορά την εκπαίδευση και την καταπολέμηση του ψηφιακού αναλφαβητισμού. Αλλωστε, οι ευρωπαϊκές χώρες, που θεωρούνται οι πιο ανθεκτικές στην παραπληροφόρηση, παρουσιάζουν το εξής κοινό: διδάσκουν στη γενιά του μέλλοντος πώς να ανιχνεύει από μόνη της την αλήθεια από το ψέμα στο παραπλανητικό Διαδίκτυο.

«Η υψηλής ποιότητας παιδεία, αλλά και η καινοτομία στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά διδάσκονται τις ιδιαιτερότητες και τις παγίδες του σύγχρονου ενημερωτικού οικοσυστήματος αποτελούν σχεδόν προϋπόθεση για την καταπολέμηση των ψευδών ειδήσεων», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι συντάκτες του ετήσιου Media Literacy Index, το οποίο κατατάσσει τις χώρες με βάση το επίπεδο «γραμματισμού» στα σύγχρονα μέσα. (...)

Στον τομέα του «γραμματισμού στα μέσα» εισέρχεται και η Google, η οποία εμπλούτισε τον Ιούνιο το δωρεάν πρόγραμμα ψηφιακής παιδείας για την ψηφιακή ασφάλεια των πολιτών «Be Awesome Internet», προσθέτοντας μια ενότητα προσδιορισμού και ανίχνευσης ψευδών ειδήσεων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έξι νέες διαδραστικές θεματικές γραμματισμού στα μέσα μαζικής ενημέρωσης – μεταξύ των οποίων βρίσκονται οι τρόποι αποφυγής μια επίθεσης phising και οι στρατηγικές αξιολόγησης της πληροφορίας. Παρότι το πρόγραμμα προορίζεται κυρίως για παιδιά, οι πληροφορίες που περιέχει θα φαίνονταν ιδιαίτερα χρήσιμες για κάθε ενήλικο που νιώθει τα όρια μεταξύ της ενημέρωσης και της παραπληροφόρησης να θολώνουν.

Πηγή (και πιο αναλυτικά): kathimerini.gr

Σχετική ανάρτηση:
Διαδικτυακός σάλος για τη βραβευμένη ερευνήτρια Ελένη Αντωνιάδου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου