7 Φεβρουαρίου 2023

Γιατί ήταν τόσο καταστροφικός ο σεισμός στην Τουρκία

Πάνω από 5.000 νεκροί είναι ο θλιβερός απολογισμός της πρώτης μέρας απο τους ισχυρούς σεισμούς (μεγέθους 7,8 και 7,5 βαθμών) που σημειώθηκαν το πρωί της Δευτέρας στη νοτιοανατολική Τουρκία. Τουλάχιστον 3.419 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Τουρκία και τουλάχιστον 1.602 άνθρωποι σκοτώθηκαν από το ίδιο χτύπημα του εγκέλαδου στη Συρία. Οι αριθμοί αυτοί δυστυχώς αναμένεται να αυξηθούν. Γιατί όμως τόση καταστροφή; Κάποιοι σεισμολόγοι υποστηρίζουν ότι «ήταν θέμα χρόνου».

Γιατί ήταν τόσο καταστροφικός ο σεισμός
από το ΑΠΕ-ΜΠΕ


Οι δύο ισχυρές δονήσεις που έπληξαν την Δευτέρα (6/2) την Τουρκία και τη Συρία ενδέχεται να αποδειχθούν από τις καταστροφικότερες των τελευταίων δέκα ετών, προειδοποιούν οι σεισμολόγοι, καθώς προέρχονται από ένα ρήγμα μήκους άνω των 100 χιλιομέτρων μεταξύ των Πλακών της Ανατολίας και της Αραβίας.

Το επίκεντρο του σεισμού εντοπίστηκε περίπου 26 χιλιόμετρα ανατολικά της τουρκικής πόλης Νουρνταγί, σε βάθος 18 χιλιομέτρων (
σχετικά μικρό εστιακό βάθος), στο Ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας. Καθ’ όλον τον 20ό αιώνα, η σεισμική δραστηριότητα στο Ρήγμα αυτό ήταν μικρή. Από το 1970 στην περιοχή αυτή έχουν καταγραφεί μόνο τρεις σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο των 6 Ρίχτερ, σύμφωνα με το αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο. Όμως το 1822 ένας σεισμός που υπολογίζεται στα 7 Ρίχτερ σκότωσε 20.000 ανθρώπους.

Κατά μέσο όρο, κάθε χρόνο σημειώνονται παγκοσμίως λιγότεροι από 20 σεισμοί με μέγεθος άνω των 7 βαθμών, κάτι που καθιστά τις σημερινές δονήσεις από τις μεγαλύτερες.

Το Ρήγμα Ανατολικής Ανατολίας είναι ένα ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης. Αυτό σημαίνει ότι οι πλάκες πιέζονται η μία πάνω στην άλλη κατά μήκος μιας κατακόρυφης γραμμής, συσσωρεύοντας πίεση μέχρι που η μία από αυτές ολισθαίνει με μια οριζόντια κίνηση και απελευθερώνει τεράστια ποσότητα ενέργειας που προκαλεί τον σεισμό.

Έντεκα λεπτά μετά την πρώτη δόνηση, ακολούθησε ένας μετασεισμός μεγέθους 6,7 βαθμών. Ώρες αργότερα, σημειώθηκε μια δόνηση 7,5 βαθμών και ακολούθησε το απόγευμα ένας μετασεισμός 6 βαθμών.

«Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ότι η δραστηριότητα επεκτείνεται στα γειτονικά ρήγματα. Αναμένουμε ότι η σεισμική δραστηριότητα θα συνεχιστεί για ένα διάστημα», είπε ο Ρότζερ Μάσον, επίτιμος επιστημονικός συνεργάτης στο Βρετανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο.

Κατεστραμμένο τζαμί στην πόλη Μαλάτεια της Τουρκίας

«Ήταν θέμα χρόνου» η καταστροφή στην Τουρκία
από τη Deutsche Welle

Γερμανός σεισμολόγος εμφανίζεται απαισιόδοξος για την κατάσταση στην Τουρκία και προειδοποιεί ότι η συγκεκριμένη περιοχή αναμένεται να δώσει «μεγάλους σεισμούς».

Μιλώντας στην ηλεκτρονική έκδοση του γερμανικού περιοδικού DER SPIEGEL ο Μάρκο Μπόνχοφ, καθηγητής Σεισμολογίας στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου και ερευνητής στο Γεωλογικό Ινστιτούτο του Πότσνταμ (GFZ), επισημαίνει ότι οι ειδικοί ανέμεναν, εδώ και πολλά χρόνια, αυξημένη σεισμική δραστηριότητα στη συγκεκριμένη περιοχή, όπου εντοπίζεται το ρήγμα της Ανατολίας. «Ήταν θέμα χρόνου να συμβεί κάτι τέτοιo. Περιμέναμε μία σειρά μεγάλων σεισμών και ένας από αυτούς έγινε τώρα», δηλώνει ο Γερμανός σεισμολόγος, αναφερόμενος στην πρώτη ισχυρή δόνηση, 7,8 Ρίχτερ, τα ξημερώματα της Δευτέρας.

Ο καθηγητής Μπόνχοφ εξηγεί πιο αναλυτικά ότι σε τουρκικό έδαφος βρίσκεται η πλάκα της Ανατολίας, μία σφηνοειδής τεκτονική πλάκα που συμπιέζεται συνεχώς προς τα δυτικά, καθώς η μεγαλύτερη ευρασιατική πλάκα στον Βορρά συναντάται με την επίσης μεγαλύτερη αραβική πλάκα στον Νότο. Από την πρόσκρουση οι πλάκες μετατοπίζονται έως και ένα εκατοστό κάθε χρόνο. «Με την πάροδο του χρόνου συσσωρεύεται ενέργεια, η οποία εκλύεται σε μία σεισμική δόνηση», αναφέρει ο Γερμανός ερευνητής στο Spiegel Online. «Μέσα σε δευτερόλεπτα οι δύο πλάκες μετακινούνται ολόκληρα μέτρα. Σε ελάχιστο χρονικό διάστημα μπορεί να εκτονωθούν εντάσεις που είχαν συσσωρευθεί επί αιώνες ολόκληρους, αλλά οι επιπτώσεις είναι δραματικές στην επιφάνεια της γης».

Ήδη από τη δεκαετία του '80 το Ινστιτούτο GFZ έχει εγκαταστήσει σεισμογράφους στην Τουρκία και μελετά συστηματικά τη σεισμική δραστηριότητα σε όλη τη χώρα. Υψηλός κίνδυνος καταγράφεται επίσης στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και σε ολόκληρη τη Θάλασσα του Μαρμαρά (Προποντίδα). Μιλώντας παλαιότερα στην DW ο καθηγητής Μπόνχοφ είχε επισημάνει ότι «η καλύτερη προστασία απέναντι στον σεισμό είναι η αντισεισμική κατασκευή, η οποία δυστυχώς είναι αρκετά ακριβή». Σημασία έχει όμως και το έδαφος, στο οποίο ανεγείρεται το κτίριο. «Όσο πιο γερό είναι το έδαφος, τόσο το καλύτερο», αναφέρει ο Γερμανός σεισμολόγος. «Την καλύτερη προστασία προσφέρει ο γρανίτης, τη χειρότερη τα αποξηραμένα ιζήματα, η άμμος και ο πηλός».

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ , Deutsche Welle 

1 σχόλιο:

  1. Σύμφωνα με τους πιο πρόσφατους επίσημους απολογισμούς, από τον σεισμό μεγέθους 7,8 βαθμών, μέχρι σήμερα Παρασκευή (10/2) έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 21.700 άνθρωποι, από τους οποίους 18.342 στην Τουρκία και 3.377 στη Συρία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή