18 Μαΐου 2019

Και η ποίηση στην «υπηρεσία» της πολιτικής

Κωνσταντίνος Καβάφης, Μανόλης Αναγνωστάκης, Ντίνος Χριστιανόπουλος, Νικηφόρος Βρεττάκος, οι νομπελίστες Γιώργος Σεφέρης και Οδυσσέας Ελύτης, αλλά και T. S. Eliot, Ντύλαν Τόμας, είχαν κατα καιρούς την ...τιμητική τους από πολλούς φιλολόγους, φιλολογίζοντες ή απλώς ποιητικά ενημερωμένους πολιτικούς.

«Δεν έφταιγεν ο ίδιος - Τόσος ήταν». Τον στίχο του Θεσσαλονικιού ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη - απήγγειλε, σχολιάζοντας πρόσφατα την ομιλία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Βουλή, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας...

Σε ομιλία του στην Καβάλα ο πρόεδρος της ΝΔ, Κυριάκος Μητσοτάκης, επικαλέστηκε το τραγούδι «της γενιάς του '80», όπως είπε, του Βασίλη Παπακωνσταντίνου - το "θρυλικό" «Φοβάμαι», (στίχοι Ανδρέα Πανταζή, μουσική Γιάννη Ζουγανέλη, 1982), καλώντας τους ψηφοφόρους τους να ενισχύσουν το κόμμα του, προκειμένου να μην...συμβούν όσα περιγράφουν οι στίχοι (Φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα...).

Λίγες μέρες νωρίτερα η υποψήφια ευρωβουλευτής της ΝΔ, Βασιλική Φλέσσα, σε προεκλογική της ομιλία στην Πρέβεζα επιχείρησε (μάλλον ατυχώς), λογο-ποιητικο-παίγνιο και επικαλούμενη στίχους του ποιητή (που ανέσυρε απο τη φιλολογική της φαρέτρα), δήλωσε πως «δεν κατάλαβα ποτέ γιατί ο Καρυωτάκης ήταν τόσο πολύ λυπημένος, σε αυτή την υπέροχη πόλη», προκαλώντας τη ...διαδικτυακή μήνι των χρηστών μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών επικαλούνται, παλαιόθεν εντός και εκτός Βουλής, αρκετοί εκ των βουλευτών του ελληνικού κοινοβουλίου προκειμένου να τεκμηριώσουν την επιχειρηματολογία τους, και συχνά επιβεβαιώνοντας την άποψη πως: «Αναπαράγουμε περισσότερη ποίηση απ' όση μπορούμε να καταναλώσουμε».

«"Αν με ρωτούσε ένας νέος άνθρωπος "τι είναι κομμουνισμός" θα του έλεγα είναι η νιότη του κόσμου, η άνοιξη της ανθρωπότητας» είπε ο γγ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, σε πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη-συζήτηση. Ο στίχος του Γιάννη Ρίτσου (...Ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου/ η λευτεριά και η ομορφιά του κόσμου / Ορκιστείτε.) - γραμμένος στον Αϊ-Στράτη το 1952 με τίτλο «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» με αφορμή την εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη, έγινε σύνθημα στους τοίχους, έγινε τίτλος διεθνών συνεδρίων κομμουνιστικών νεολαιών κ.α

Δεν πέρασε χρόνος από το...”tweet” με τον παραποιημένο στίχο του Ντίνου Χριστιανόπουλου («βαθιά να με θάψουν θέλησαν, ξέχασαν ότι είμαι σπόρος» - «και τι δεν κάνατε για να με θάψετε όμως ξεχάσατε πως ήμουν σπόρος» - γράφει στη συλλογή «Το κορμί και το σαράκι» ο ποιητής) που ανάρτησε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, σχολιάζοντας την αποδοχή της παραίτησής του από τον πρωθυπουργό. Τον ίδιο στίχο (επίσης παραποιημένο) είχε επικαλεσθεί προ ετών και ο πρώην πρόεδρος της Βουλής, Βύρων Πολύδωρας -αντιδρώντας "ποιητικά" στην αποπομπή του (το 2013) απο την κοινοβουλευτική όμαδα του κόμματος του.

Τον "κύκλο των τετράστιχων" του Κωστή Παλαμά (ποίημα γραμμένο το 1929) επικαλέστηκε κατά την απολογία του στη δίκη της τρομοκρατικής οργάνωσης "17 Νοέμβρη" τον Ιούλιο του 2003 ο Δημήτρης Κουφοντίνας. ("Παιδί, το περιβόλι μου που θα κληρονομήσεις/ Όπως το βρεις κι όπως το δεις να μη το παρατήσεις/...Κι αν είναι κι έρθουνε χρόνια δίσεχτα,/ πέσουν καιροί οργισμένοι, /...μη φοβηθείς το χαλασμό. Φωτιά! τσεκούρι! τράβα!).

Στίχους του Νίκου Εγγονόπουλου (“ Τούτη η εποχή/ του εμφυλίου σπαραγμού/ δεν είναι εποχή για ποίηση και άλλα παρόμοια/ σαν πάει κάτι να γραφεί,/ είναι ως αν να γράφονταν από την άλλη μεριά/ αγγελτηρίων θανάτου/ γι' αυτό και τα ποιήματα μου είν΄τόσο πικραμένα (και πότε- άλλωστε-δεν ήσαν;)/ κι είναι -προ πάντων- και τόσο λίγα” - “ Ελευσις| Ποίηση 1948) απήγγειλε τον Δεκέμβριο του 2016 στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης, όπου βρέθηκε ο υπουργός Εξωτερικών τότε- Πρόεδρος σήμερα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Φρανκ- Βάλτερ Στάινμαϊερ, για τα εγκαίνια έκθεσης με τίτλο «Διαιρεμένες Μνήμες». «Η μνήμη μπορεί να πονά. Αυτό το ξέρουμε εμείς οι Γερμανοί και είναι κάτι που νιώθεις και στην Ελλάδα και ειδικά εδώ στη Θεσσαλονίκη», έλεγε τότε χαρακτηριστικά, εξηγώντας: «Ξεκίνησα με ένα ποίημα του Νίκου Εγγονόπουλου γραμμένο το 1948. Μας κάνει να νιώσουμε πόσο δύσκολο είναι να βρεις τα λόγια γι αυτό που πέρασε. Δύσκολο να βρεις τα λόγια για τη μνήμη. Αυτή η Έκθεση προσπαθεί να κάνει αυτό που παλεύει και ο ποιητής μας. Αποκαλύπτει, δηλαδή, το παρελθόν».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου