17 Σεπτεμβρίου 2022

Άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο από τις ΗΠΑ

Ιστορική απόφαση της Ουάσιγκτον για την πλήρη άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί από τις ΗΠΑ στην Κύπρο το 1987. Σημαντικές γεωπολιτικές προεκτάσεις, αλλά και αναβρασμός στην Άγκυρα.
 
Από δυο δημοσιεύματα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στην Deutsche Welle:

Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την πλήρη άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κύπρο
από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στην ιστορική απόφαση για την πλήρη άρση του εμπάργκο της πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987 προχωρά η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο μεγάλο βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση είχε γίνει τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν ο τότε Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, είχε τηλεφωνήσει στον Νίκο Χριστοδουλίδη για να του ανακοινώσει τη μερική άρση του εμπάργκο. Το συγκεκριμένο γεγονός είχε ανοίξει τον δρόμο για την πώληση αμερικανικών μη φονικών όπλων στην Κύπρο, προβλέποντας ότι η μερική άρση του εμπάργκο θα πρέπει να ανανεώνεται με σχετική εντολή σε ετήσια βάση.

Με τη σημερινή απόφαση η κυβέρνηση των ΗΠΑ προχωρά στην ομαλοποίηση των αμυντικών της σχέσεων με τη Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς πλέον δεν θα υπάρχουν περιορισμοί στην πώληση όπλων. Παρόλα αυτά όμως, η άρση του εμπάργκο θα συνεχίσει να ανανεώνεται σε ετήσια βάση, καθώς ο νόμος «East Med Act» του 2019 και ο Νόμος για το Αμυντικό Προϋπολογισμό (NDAA) για το έτος 2020 προβλέπουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος πρέπει να πιστοποιεί στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να συνεργάζεται με τη κυβέρνηση των ΗΠΑ σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρέπει να ελέγχει κάθε χρόνο ότι η κυπριακή κυβέρνηση:
  • Συνεργάζεται για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων πάνω στους κανονισμούς για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοοικονομική ρυθμιστική εποπτεία.
  • Συνεχίζει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την απαγόρευση πρόσβασης στα λιμάνια ρωσικών πολεμικών πλοίων για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η σημερινή απόφαση για την πλήρη άρση του εμπάργκο εκτιμάται ότι πρόκειται για ένα επιπλέον βήμα που αντανακλά την συνεχώς αυξανόμενη σημασία που αποδίδει η αμερικανική εξωτερική πολιτική στις σχέσεις με την Κύπρο αλλά και τη στενότερη αμυντική συνεργασία που έχει οικοδομηθεί τα τελευταία χρόνια στη βάση του νομοσχεδίου «East Med Act». (...)


ΗΠΑ: Άρση του εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο
από Deutsche Welle

Την πλήρη άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987, ανακοίνωσε η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Η ιστορική απόφαση, ακολουθεί την ικανοποίηση αιτημάτων της Ουάσιγκτον προς την Κυπριακή δημοκρατία, τα οποία αφορούσαν στην καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και στην απαγόρευση πρόσβασης στα λιμάνια ρωσικών πολεμικών πλοίων για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση.

Σημειώνεται ότι η σημερινή απόφαση αποτελεί στην ουσία την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της απόφασης που έλαβαν οι ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2020 για μερική άρση του εμπράργκο όπλων προς την Κύπρο, η οποία αφορούσε «μη φονικά» οπλικά συστήματα.

Η χρονική συγκυρία ωστόσο αποτελεί σοβαρή ένδειξη γεωπολιτικής αναβάθμισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε μια περίοδο κατά την οποία η Ουάσιγκτον αντιλαμβάνεται την αυξανόμενη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου, αντίληψη που ενισχύθηκε από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.

Χαιρετίζει η Λευκωσία, αντιδρά η Άγκυρα

Στην πρώτη του δήλωση ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης έκανε λόγο για μία απόφαση ορόσημο, η οποία όπως σημείωσε «αντανακλά την αναπτυσσόμενη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, μεταξύ άλλων στον τομέα της ασφάλειας».

Σε απόφαση σταθμό αναφέρεται εξάλλου και το κυπριακό ΥΠΕΞ, η οποία δείχνει τη συνεχή εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας ΗΠΑ- Κύπρου στην ασφάλεια και στην άμυνα ως αναπόσπαστο μέρος του μωσαϊκού περιφερειακής σταθερότητας.

Στην αντίπερα όχθη έντονη ήταν η αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ, το οποίο καλεί την Ουάσιγκτον να επανεξετάσει την απόφαση και να ακολουθήσει μια ισορροπημένη πολιτική απέναντι στις δύο πλευρές στο νησί. «Η απόφαση αυτή» σημειώνει το τουρκικό ΥΠΕΞ «θα ενισχύσει περαιτέρω την αδιαλλαξία της ελληνοκυπριακής πλευράς, θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού ζητήματος και θα οδηγήσει σε μια κούρσα εξοπλισμών στο νησί, βλάπτοντας την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι τουρκικές αναφορές στο Κυπριακό ζητήματα σχετίζονται με τους λόγους της επιβολής του αμερικανικού εμπάργκο όπλων στην Κύπρο 1987, όταν η Ουάσιγκτον επιχείρησε να ενθαρρύνει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού αποτρέποντας τον εξοπλιστικό ανταγωνισμό Λευκωσίας – Άγκυρας. Ανάλογο εμπάργκο είχε επιβληθεί και στην Άγκυρα το 1974 αμέσως μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το οποίο ωστόσο διήρκεσε μόλις 4 χρόνια.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, 
Deutsche Welle

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου