9 Οκτωβρίου 2016

ΚΥΡ: Η ζωή και το έργο του

Ο ΚΥΡ μιλάει για τη ζωή του στο NEWS 247 και στον Χρήστο Δεμέτη. Τα χρόνια της Χούντας, η μεταπολίτευση, οι άνθρωποι που τον σημάδεψαν και η ιστορία της ελληνικής γελοιογραφίας μέσα από τα λόγια ενός από τους σπουδαιότερους σκιτσογράφους του τόπου μας.
Κάποια αποσπάματα από τη συνέντευξη, καθώς και κάποια σκίτσα του ΚΥΡ, στη συνέχεια: 

Η αρχή της κουβέντας έγινε από το μετάλλιο που έλαβε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας για το σύνολο του έργου του. Μια βράβευση που δεν ήταν η πρώτη για τον ίδιο. 
«Αφού ήρθε η βράβευση από τον Προκόπη Παυλόπουλο, καλοδεχούμενη είναι» λέει ο ΚΥΡ και τη σχολίαζει όπως εκείνος ξέρει, με ένα σκίτσο: 


«Πολιτικό σκίτσο άρχισα να κάνω με την έκδοση της Μεσημβρινής από την Ελένη Βλάχου το 1961. Μέχρι τότε έδινα σκίτσα στον Ταχυδρόμο και στις Εικόνες και παραμονές της έκδοσης της Μεσημβρινής, με κάλεσαν εκεί και με ρώτησαν αν μπορώ να κάνω σκίτσο κοινωνικοπολιτικό. Μου είπαν, “κάντε μια προσπάθεια και φέρτε μας να δούμε”. Τους έδωσα λοιπόν τα δείγματα μου, τους άρεσαν και άρχισε η συνεργασία μου όταν και είδα ότι πλέον λεγόμουν ΚΥΡ. Με βάφτισε έτσι η ίδια η Ελένη Βλάχου που ήταν η "νονά" μου. Δεν το ήξερα, ούτε το είχα επιλέξει αυτό το όνομα, το είδα στο πρώτο φύλλο της Μεσημβρινής. Μου άρεσε, ήταν σύντομο και με βόλεψε σε σχέση με το Κυριακόπουλος που είναι μεγαλύτερο». 


Τη μαύρη εποχή της χούντας το καθεστώς είχε απαγορεύσει στον ΚΥΡ να δημοσιεύει σκίτσα. Την περίοδο εκείνη έστελνε στο Λονδίνο αντιστασιακά έργα του στο περιοδικό Hellenic Review που εξέδιδε η Ελένη Βλάχου με το ψευδώνυμο MAC PAPA (Ήταν τα αρχικά ΜΑΚαρέζου, ΠΑπαδόπουλου, ΠΑτακού).

«Στις 21 Απριλίου του 1967, η Μεσημβρινή έκλεισε και εγώ έμεινα άνεργος χωρίς εφημερίδα. Στην πορεία οι Εικόνες που εντάσσονταν στο συγκρότημα Βλάχου άνοιξαν υπό τη διεύθυνση του Τάκη του Λαμπρία που ήταν και υπασπιστής του Καραμανλή στο Παρίσι. Όταν κυκλοφόρησαν και πάλι οι Εικόνες, έφτιαξα ένα κόμικ, τον Τρωικό Πόλεμο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό. Εκεί υπήρχαν πολλά υπονοούμενα για τη Χούντα. Όταν το μυρίστηκαν αυτό, άρχισαν να διαγράφουν όλα τα σκίτσα μου. Εν συνεχεία πήγα στην Απογευματινή, όταν ο Παπαδόπουλος είπε ότι θα αμβλύνει τη λογοκρισία και μπόρεσα να δημοσιεύσω πάλι κάποια σκίτσα. Σε όλη τη διάρκεια της Χούντας όμως έστελνα αντιστασιακά σκίτσα στο Λονδίνο, στην Ελένη Βλάχου που εξέδιδε το περιοδικό Hellenic Review. Αυτά τα υπέγραφα με το ψευδώνυμο MAC PAPA».

Γελώντας, ο ΚΥΡ θυμάται που τον περνούσαν για Σκωτσέζο γελοιογράφο. «Μετά την απελευθέρωση είχε γίνει στην Κηφισιά μια έκθεση κόμικ κατά του φασισμού. Εκεί είχαν στήσει ένα περίπτερο ξένων γελοιογράφων όπου υπήρχε και ο Σκωτσέζος σκιτσογράφος MAC PAPA με έργα του που είχε κάνει κατά την επταετία». 
Το κείμενο μπορεί να τροποποιηθεί. Το σκίτσο πώς να το λογοκρίνεις; Ή το βάζεις ή δεν το βάζεις
Σαν άνθρωπος των media, μας αναφέρει πως ουδέποτε αισθάνθηκε κάποια στιγμή ότι περιορίζεται η ελευθερία έκφρασης του μετά τη Χούντα. «Πολλές φορές, όταν κάποιος διευθυντής μου έλεγε κάτι για ένα σκίτσο, δεν το έκανε για να με λογοκρίνει αλλά για να με προστατέψει... Η Ελένη Βλάχου μάλιστα έλεγε πως το σκίτσο δεν λογοκρίνεται. Το κείμενο μπορεί να τροποποιηθεί. Το σκίτσο πώς να το λογοκρίνεις; Ή το βάζεις ή δεν το βάζεις».

Η συζήτηση φτάνει στο 2011, στο κίνημα των Αγανακτισμένων και στις μαζικές αντιμνημονιακές αντιδράσεις. Ο ΚΥΡ τότε δήλωνε κι ο ίδιος αγανακτισμένος. Σήμερα τί αισθάνεται για την πολιτική τύχη του τόπου;«Δεν θέλω να τοποθετηθώ ως αντιπολιτευόμενος, αλλά δεν πιστεύω πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν ικανοί για να οδηγήσουν το αυτοκίνητο και να το βγάλουν από τα στενά. Μπορεί να έχουν καλές διαθέσεις αλλά δεν πιστεύω πως έχουν την ικανότητα. Δεν σημαίνει ότι κάποιος επειδή είναι υπουργός Οικονομικών είναι και ταυτόχρονα ικανός για να διαχειριστεί μια κατάσταση. Δεν βλέπω άμεση λύση, ίσως επειδή οι ξένοι επενδυτές δεν έχουν εμπιστοσύνη ακόμα στην κυβέρνηση, ίσως και επειδή επίσης υπάρχει έντονη γραφειοκρατία για να μπει περισσότερο χρήμα. Θα αρχίσουν σε λίγο να φορολογούν και τα σπίτια που πωλήθηκαν πριν από δέκα χρόνια. Χωρίς όμως επενδύσεις και ανάπτυξη, πώς θα έχεις ρευστό;»


Βλέπετε μια φθίνουσα πορεία στην πολιτική της χώρας; 
«Η πολιτική στην Ελλάδα έχει μεγάλα σκαμπανεβάσματα. Η Ελλάδα μετά τον εμφύλιο ήταν ένα οικόπεδο που πέρασε ελληνοϊταλικό πόλεμο, κατοχή, εμφύλιες συγκρούσεις και στην πορεία έκανε ένα ξετίναγμα προς τα πάνω. Δεν ξέρεις τί μπορεί να γίνει και από ποιόν. Το θέμα είναι να ξεμπλέξουμε με αυτό το χαλινάρι που μας έχουν περάσει οι ξένοι και να συγυρίσουμε τα οικονομικά μας. Αυτή τη στιγμή, όπως προείπα, δεν βλέπω μια ομάδα από ικανούς ανθρώπους που να μπορούν να το κάνουν αυτό»


Η επόμενη ερώτηση, είναι ένα εύλογο ερώτημα που πολλοί θα έχουν θέσει και στον εαυτό τους. Γιατί δεν αντιδρά ο Έλληνας με τη νέα κυβέρνηση;«Εάν όλα αυτά γίνονταν με μία κυβέρνηση δεξιά, η μισή Αθήνα θα ήταν καμένη. Τώρα δεν έγινε αυτό. Ίσως επειδή είναι μια αριστερή κυβέρνηση και ο κόσμος ελπίζει ακόμη, βλέποντας όμως παράλληλα πως δεν υπάρχει άλλη διέξοδος. Αναγκαστικά έχει ησυχάσει, μέχρι ενδεχομένως όλο αυτό να ανατιναχτεί πάλι στον αέρα. Αυτή τη στιγμή πάντως, ο κόσμος παρακολουθεί καρτερικά, δεν έχει γίνει κάτι ανάλογο με τα capital controls της Αργεντινής. Εδώ έγιναν τα capital controls και ο κόσμος ψήφισε ξανά αυτούς που τα έβαλαν τα capital controls. Άγνωσται αι βουλαί των Ελλήνων»
Οι του ΣΥΡΙΖΑ έβγαλαν τις γραβάτες αλλά δεν έβαλαν ζιβάγκο, το άφησαν ξεκούμπωτο το πουκάμισο. 
Τα σκίτσα που κάνατε το 1981 θα λέγατε πως τρόπο τινά μοιάζουν με αυτά που κάνετε εν έτει 2016;«Το 1981 είχαμε ένα καινούργιο κόμμα με τον τίτλο του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Βέβαια δεν ήταν σοσιαλιστικό πέραν του ότι έβγαλαν κι εκείνοι τις γραβάτες κι έβαλαν ζιβάγκο. Οι του ΣΥΡΙΖΑ έβγαλαν τις γραβάτες αλλά δεν έβαλαν ζιβάγκο, το άφησαν ξεκούμπωτο το πουκάμισο. Με τη διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ βγήκαν σιγά σιγά και τα σκάνδαλα του στη φόρα. Σήμερα η αλήθεια είναι πως δεν έχουν γίνει σκάνδαλα, απλώς επαναλαμβάνω πως βλέπω μια ανικανότητα και μία αρπαγή της εξουσίας με ψέματα. Οι υποσχέσεις για να πάρεις την ψήφο είναι αυτό που με ενοχλεί περισσότερο σαν πολίτη, όχι σαν κεντρώο ή ως αριστερό»


Μιλώντας για τη φύση της γελοιογραφίας, ο ΚΥΡ λέει: «Ο γελοιογράφος είναι ένας παίχτης της δημοσιογραφικής ομάδας. Όπως υπάρχει ο αρθρογράφος, όπως υπάρχει ο χρονογράφος, ο αθλητικογράφος, έτσι υπάρχει και ο γελοιογράφος, ο οποίος με μια εικόνα και πέντε έξι λέξεις, πρέπει να πει τί συμβαίνει».

«Στην Αμερική οι εκδότες λένε πως το πρώτο που κοιτάζει ο αναγνώστης είναι η γελοιογραφία. Προφανώς γιατί είναι ευανάγνωστη και δεύτερον, γιατί είναι πιθανόν να γελάσει. Το επάγγελμα βέβαια του γελοιογράφου είναι σαν το πένταθλο. Ο δημοσιογράφος που ασχολείται με τη γελοιογραφία πρέπει να έχει χιούμορ, σχέδιο, να είναι γρήγορος, να ασκεί κριτική όχι φανατική και να είναι ενημερωμένος. Ας πούμε πως μέσα στη δημοσιογραφική ομάδα, ο γελοιογράφος είναι ο τερματοφύλακας. Να πούμε επίσης πως η γελοιογραφία είναι για την εφημερίδα ή για το ίντερνετ, για να είναι κοντά της ο αναγνώστης, να έχει άμεση επαφή. Δεν μπορεί να φιλοξενηθεί σε άλλο Μέσο Ενημέρωσης».

«Προσωπικά επιδιώκω να πάρω την επικαιρότητα και να φέρω την αγανάκτηση του πολίτη για να τη μεταφέρω στην εξουσία με χιουμοριστικό τρόπο. Έτσι ο αναγνώστης, είτε είναι ο συνταξιούχος, είτε είναι η νοικοκυρά, είτε ο μισθωτός, μπορεί να δει το παράπονο του να εκσφενδονίζεται προς την κυβέρνηση με μια γλώσσα της αγοράς, στην καθομιλουμένη. Με αυτόν τον τρόπο λυτρώνεται, πετάει μια "πέτρα" στην εξουσία για όσα έγιναν» αναφέρει ο ΚΥΡ

Πηγή: Απόσπασμα από δημοσίευμα στο news247.gr με τίτλο "Η ζωή ενός ΚΥΡίου της γελοιογραφίας με δικά του λόγια" στις 05.10.2016 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου