18 Ιουνίου 2015

Η εξέλιξη των τραπεζικών καταθέσεων κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης

Στο ποσό των 106,2 δισεκ. ευρώ ανέρχονται οι καθαρές εκροές καταθέσεων από το τραπεζικό σύστηµα κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης (στοιχεία από Οκτώβριος 2009 έως και Απρίλιος 2015), σύμφωνα με την η Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2014-15, που υποβλήθηκε χθες στην Πρόεδρο της Βουλής. 

Συγκεκριμένα, στην εν λόγω έκθεση αναφέρονται τα εξής: 

Συνολικά την περίοδο Οκτωβρίου 2009 - Απριλίου 2015 παρατηρούνται τρεις φάσεις στην εξέλιξη των ροών καταθέσεων των εγχώριων µη χρηµατοπιστωτικών επιχειρήσεων και νοι- κοκυριών προς και από τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύµατα: 
• Κατά την πρώτη και µεγαλύτερη σε διάρκεια φάση (Οκτώβριος 2009 - Ιούνιος 2012) καταγράφηκαν συνολικές καθαρές εκροές ύψους 88,9 δισεκ. ευρώ (-38% του υπολοίπου του Σεπτεµβρίου 2009). 
• Ακολούθησε φάση ανάκτησης αρχικά και στη συνέχεια σταθεροποίησης των καταθέσεων (Ιούλιος 2012 - Νοέµβριος 2014), οπότε καταγράφηκαν εισροές ύψους 12,1 δισεκ. ευρώ από τις εγχώριες µη χρηµατοπιστωτικές επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά (+8% του υπολοίπου του Ιουνίου 2012). 
• Στην τρίτη και τρέχουσα φάση (∆εκέµβριος 2014 - Απρίλιος 2015), παρατηρήθηκαν και πάλι υψηλές µηνιαίες εκροές συνολικού ύψους 29,4 δισεκ. ευρώ (-19% του υπολοίπου καταθέσεων Νοεµβρίου 2014). Στο τέλος Απριλίου 2015 το υπόλοιπο των καταθέσεων αυτών στο εγχώριο τραπεζικό σύστηµα ανερχόταν σε 128,0 δισεκ. ευρώ, έναντι 232,8 δισεκ. ευρώ το Σεπτέµβριο του 2009. 

Μερικά ακόμη αποσπάσματα από την Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος σχετικά με την εκροή καταθέσεων:

"Ένα από τα χαρακτηριστικά της ελληνικής κρίσης είναι οι εκτεταµένες και επαναλαµβανόµενες εκροές καταθέσεων από το τραπεζικό σύστηµα. Οι εκροές ήταν το αποτέλεσµα εξάρσεων της αβεβαιότητας ως προς τις προοπτικές της οικονοµίας και της υποχώρησης της οικονοµικής δραστηριότητας στην Ελλάδα".

"Κατά τους µήνες οπότε εκδηλωνόταν έξαρση της αβεβαιότητας, καταγραφόταν κατά κανόνα και φυγή κεφαλαίων από τον εγχώριο ιδιωτικό τοµέα προς το εξωτερικό... Επίσης, η νοµισµατική κυκλοφορία στη χώρα µας αυξανόταν: οι καταθέτες αναλάµβαναν από τις τράπεζες σηµαντικές ποσότητες τραπεζογραµµατίων (ιδίως µεγάλης ονοµαστικής αξίας) προκειµένου να τα αποθησαυρίσουν". 

"Στη διάρκεια των πέντε τελευταίων µηνών, οι εκροές καταθέσεων από τις µη χρηµατοπιστωτικές επιχειρήσεις ανήλθαν σε 7,2 δισεκ. ευρώ (µείωση καταθέσεων κατά 35%4 σε σχέση µε το Νοέµβριο του 2014). Οι εκροές από λογαριασµούς των νοικοκυριών έφθασαν τα 22,3 δισεκ. ευρώ (µείωση καταθέσεων κατά 16% σε σχέση µε το Νοέµβριο του 2014)". Επισημαίνεται δε "ότι οι απώλειες Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2015 ήταν µεταξύ των τριών υψηλότερων που έχουν καταγραφεί από την αρχή της κρίσης".

"Ένα άλλο σηµαντικό χαρακτηριστικό της τρέχουσας περιόδου είναι το γεγονός ότι σχεδόν στο σύνολό τους οι εκροές από τα νοικοκυριά προέρχονται από καταθέσεις προθεσµίας, δείγµα κυρίως της αβεβαιότητας. Αντιθέτως, κατά την προηγούµενη περίοδο µεγάλων εκροών, η εκροή από καταθέσεις προθεσµίας συνοδευόταν και από σηµαντική µείωση των καταθέσεων µίας ηµέρας (ταµιευτηρίου και όψεως) λόγω της βαθιάς ύφεσης που διένυε η ελληνική οικονοµία. Εξάλλου, η υποχώρηση των καταθέσεων µίας ηµέρας των νοικοκυριών συνεχίστηκε κατά τη φάση της επιστροφής και σταθεροποίησης των καταθέσεων (Ιούλ. 2012-Νοέµ. 2014) υποδηλώνοντας τη µείωση του διαθέσιµου εισοδήµατος των νοικοκυριών". 


"Οµοίως στην περίπτωση των µη χρηµατοπιστωτικών επιχειρήσεων, το σηµαντικότερο µέρος της µείωσης των καταθέσεων κατά τις περιόδους εκροών αφορούσε καταθέσεις προθεσµίας. Κατά την περίοδο ανάκτησης και σταθεροποίησης των καταθέσεων όµως, η άνοδος αφορούσε κυρίως καταθέσεις όψεως που σχετίζονται µε την κάλυψη αναγκών για κεφάλαια κίνησης των επιχει- ρήσεων. Η εξέλιξη αυτή ενδεχοµένως αντανακλά ενίσχυση του όγκου των συναλλαγών στην οικονοµία στη διάρκεια αυτής της περιόδου". 

Επίσης στην Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος σχετικά με το ίδιο θέμα αναφέρονται και τα ακόλουθα: 

"Υπό συνθήκες όξυνσης της αβεβαιότητας, τα τραπεζογραµµάτια ή οι τραπεζικές καταθέσεις ή άλλες επενδύσεις στο εξωτερικό θεωρήθηκε από το κοινό ότι διέθεταν αυξηµένη ελκυστικότητα η οποία υπεραντιστάθµιζε µειονεκτήµατα όπως ο κίνδυνος κλοπής ή καταστροφής των τραπεζογραµµατίων, ο περιορισµένος συγκριτικά βαθµός ρευστότητας των στοιχείων στο εξωτερικό για έναν κάτοικο εσωτερικού κ.λπ".

Αναφορικά µε την κατεύθυνση των εκροών, το ∆εκέµβριο του 2014 και τους τρεις πρώτους µήνες του 2015 παρατηρήθηκε καθαρή φυγή καταθέσεων προς τραπεζικές καταθέσεις στο εξωτερικό ύψους 4,4 δισεκ. ευρώ. Επιπλέον, ροές πόρων προς το εξωτερικό ύψους περίπου 5,0 δισεκ. ευρώ προερχόµενες κυρίως από νοικοκυριά αφορούσαν τοποθετήσεις σε αµοιβαία κεφάλαια της αλλοδαπής, κυρίως διαχείρισης διαθεσίµων... Ο λόγος της καθαρής φυγής καταθέσεων προς το εξωτερικό προς τη συνολική µείωση των καταθέσεων στα εγχώρια πιστωτικά ιδρύµατα τους τελευταίους µήνες υποδηλώνει ότι συγκριτικά µεγαλύτερο ποσοστό των εκροών παραµένει εντός της χώρας. Η εξέλιξη αυτή υποστηρίζεται και από την αύξηση των τραπεζογραµµατίων σε κυκλοφορία κατά περίπου 15 δισεκ. ευρώ την περίοδο ∆εκ. 2014-Μαΐου 2015. 

Και η Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, σχετικά με το θέμα της εκροής καταθέσεων, καταλήγει με τα ακόλουθα συμπεράσματα: 

Συµπερασµατικά: 
• Οι µεταβολές στις καταθέσεις επηρεάζονται σε µεγάλο βαθµό από την αβεβαιότητα για τις προοπτικές της ελληνικής οικονοµίας. 
• Οι επιχειρήσεις δείχνουν µεγαλύτερη ευελιξία και ταχύτητα στην εκροή καταθέσεων. ∆εν πρέ- πει ωστόσο να παραβλέπεται ότι σε σύγκριση µε τα νοικοκυριά αντιπροσωπεύουν ένα σηµαντικά µικρότερο τµήµα της καταθετικής βάσης. 
• ∆εδοµένου του κυρίαρχου ρόλου της αβεβαιότητας, η ροπή για απόσυρση σε σχέση µε την επικρατούσα αβεβαιότητα ήταν εντονότερη για τις καταθέσεις προθεσµίας συγκριτικά µε τις καταθέσεις µίας ηµέρας οι οποίες σχετίζονται περισσότερο µε τη διενέργεια καθηµερινών συναλλαγών από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. 
• Στην πρώτη περίοδο εκροών οι εκροές φαίνεται να προέρχονταν κυρίως από καταθέτες µε σχετικά υψηλά υπόλοιπα καταθέσεων. Στην πρόσφατη περίοδο οι εκροές χαρακτηρίζονται από µεγαλύτερη ένταση, ενώ διαχέονται σε µεγαλύτερο εύρος καταθετών, δηλαδή ακόµη και στους µικροκαταθέτες. Ωστόσο, φαίνεται ότι σηµαντικό µέρος των καταθέσεων που αποσύρονται παραµένουν εντός της χώρας. Το γεγονός αυτό που αντανακλάται σε σηµαντική αύξηση της ποσότητας τραπεζογραµµατίων σε κυκλοφορία σηµαίνει ότι υπάρχουν αυξηµένες πιθανότητες επιστροφής µέρους των καταθέσεων όταν βελτιωθούν οι συνθήκες εµπιστοσύνης. 

Επί του παρόντος το κλίµα εµπιστοσύνης επηρεάζεται από την εξέλιξη της διαπραγµάτευσης µε τους εταίρους, από την οποία εξαρτώνται οι οικονοµικές προοπτικές της χώρας. Με βάση την εµπειρία του παρελθόντος, η αναστροφή του αρνητικού κλίµατος και η καταγραφή θετικού ισοζυγίου δηµοσιευµάτων/δηλώσεων θα συµβάλουν στην επιστροφή των καταθέσεων στα εγχώρια πιστωτικά ιδρύµατα.

Πηγή: /www.bankofgreece.gr

3 σχόλια:

  1. Είναι προφανές ότι το ύψος των εκροών καταθέσεων είναι σήμερα αρκετά μεγαλύτερο από το ποσό που αναφέρεται στην ανάρτηση (και αφορά ποσά μέχρι και τον Απρίλιο 2015). Ενδεικτικά σημερινό δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters, το οποίο επικαλείται τραπεζικές πηγές, αναφέρει ότι οι συνολικές εκροές καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες τις τρεις τελευταίες ημέρες ανέρχονται στα 2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τις προηγούμενες ημέρες, ο ημερήσιος ρυθμός εκροής καταθέσεων ανερχόταν στα 200 με 300 εκ. ευρώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μόνο σήμερα Πέμπτη σήκωσαν από τις τράπεζες 1 δις ευρώ. Μόλις το άκουσα στις ειδήσεις στο Mega. Που θα πάει αυτή η κατάσταση;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Οι εκροές καταθέσεων συνεχίζονται με αυξανόμενο ρυθμό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζών, χθες Παρασκευή οι εκροές έφτασαν το 1,7 δισ. ευρώ, ενώ από την αρχή της εβδομάδες η μείωση των καταθέσεων ξεπέρασε τα 5 δισ. ευρώ (kathimerini.gr).

    ΑπάντησηΔιαγραφή