24 Δεκεμβρίου 2019

Φυσικό αέριο: Ευκαιρίες και διενέξεις στην ανατολική Μεσόγειο

Εξόρυξη στον Λεβιάθαν: Σε νέα φάση εισέρχεται ο αγώνας για την αξιοποίηση υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο. Την ώρα που ξεκινά η εξόρυξη στον Λεβιάθαν από το Ισραήλ και η Αίγυπτος διεκδικεί κομβικό ρόλο, η Τουρκία δείχνει να μένει εκτός νυμφώνος.
Αγωγός EastMed: Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος και Αίγυπτος απέκτησαν στα χέρια τους ένα εργαλείο σταθερότητας, ένα μέσο ενεργειακής «ειρήνης» και ένα τείχος απέναντι στην Τουρκία. 
Από δυο δημοσιεύματα: 

Φυσικό αέριο: ευκαιρίες και διενέξεις στη Μεσόγειο
από τη Deutsche Welle 

Σε νέα φάση εισέρχεται ο αγώνας για την αξιοποίηση υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο. Την ώρα που ξεκινά η εξόρυξη στον Λεβιάθαν από το Ισραήλ και η Αίγυπτος διεκδικεί κομβικό ρόλο, η Τουρκία δείχνει να μένει εκτός νυμφώνος.

Όταν πριν από λίγα χρόνια εντοπίζονταν τα πρώτα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγεια στα ανοιχτά του Ισραήλ, της Κύπρου και της Αιγύπτου οι αναλυτές έκαναν λόγο για μια ελπίδα και μια προειδοποίηση. Εξέφραζαν την ελπίδα ότι η ευημερία θα έφερνε την ειρήνη σε μια περιοχή που ταλανίζεται από κρίσεις, αλλά και την προειδοποίηση ότι τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου θα αποτελούσαν ένα ακόμα πεδίο διενέξεων και κρίσεων. Προς το παρόν όλα δείχνουν ότι η δεύτερη εκτίμηση είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα.

Με την έναρξη εξόρυξης του φυσικού αερίου στο κοίτασμα «Λεβιάθαν» από το Ισραήλ οι χώρες της περιοχής εισέρχονται σε μια νέα περίοδο. Ήδη η Αίγυπτος και η Ιορδανία περιμένουν ανυπόμονα να ξεκινήσουν οι εισαγωγές από τα αποθέματα που βρίσκονται σε βάθος 1.700 μέτρων και υπολογίζονται σε 605 δις κυβικά. Παράλληλα η Αίγυπτος φιλοδοξεί να γίνει μεγάλο κέντρο διακίνησης υδρογονανθράκων στην περιοχή.

Όπως εκτιμά η Σιμόνε Ταλιαπέτρα από τη δεξαμενή σκέψης Bruegel στις Βρυξέλλες, χάρη στην υποδομή της η Αίγυπτος ενδέχεται να εξελιχθεί σε «ακρογωνιαίο λίθο στο εμπόριο φυσικού αερίου» στην περιοχή. Από κοινού με εκπροσώπους από τα παλαιστινιακά εδάφη, την Ιορδανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Κύπρο, η Αίγυπτος συμμετέχει στο περιφερειακό φόρουμ φυσικού αερίου EMGF. 

Τα αποθέματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο

Η Τουρκία αποκλείστηκε εξ αρχής από το φόρουμ EMGF και αισθάνεται αδικημένη. Η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι μάταια προσπάθησε να διασφαλίσει ίση μεταχείριση στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων στην ανατολική Μεσόγειο και διεκδικεί μερίδιο στη «μοιρασιά».

Ο λόγος για την τουρκική στάση δεν σχετίζεται μόνο με το γεγονός ότι αισθάνεται παραγκωνισμένη, αλλά και επειδή οι ενεργειακές της ανάγκες είναι τεράστιες. Ο τούρκος ειδικός σε ζητήματα ενέργειας Νεσντέντ Παμίρ δηλώνει ότι η Τουρκία εισάγει σήμερα το 99% του φυσικού αερίου και το 94% του πετρελαίου που καταναλώνει.

Η Ρωσία, η οποία ελέγχει πλήρως την αγορά φυσικού αερίου, παρακολουθεί στις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο με ψυχραιμία. Οι υπερβολικά χαμηλές τιμές φυσικού αερίου διασφαλίζουν ότι τα αποθέματα της ανατολικής Μεσογείου δεν είναι ανταγωνιστικά, εκτιμά ο αναλυτής Τσαρλς Έλληνας από το Atlantic Council. Στο μεταξύ η Ρωσία διαθέτει πλέον τον δικό της αγωγό πετρελαίου στην Τουρκία. Ο Turkish Stream διοχετεύει αέριο μέσω Εύξεινου Πόντου. Η έναρξη λειτουργίας θα γίνει πανηγυρικά στις 8 Ιανουαρίου από τους προέδρους Ερντογάν και Πούτιν. 

Ο αγωγός EastMed 

EastMed: Η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και ο σκληρός ανταγωνισμός
από τη naftemporiki.gr (απόσπασμα)

Η ανακάλυψη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο έδωσε την ευκαιρία για ισχυρότερους πολιτικο-οικονομικούς δεσμούς των κρατών της περιοχής. Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος και Αίγυπτος απέκτησαν στα χέρια τους ένα εργαλείο σταθερότητας, ένα διπλωματικό «όπλο». Αυτό είναι για τις τέσσερις χώρες η συνεργασία για την κατασκευή του αγωγού EastMed. Ένα μέσο ενεργειακής «ειρήνης» και ένα τείχος απέναντι στην Τουρκία. 

Ωστόσο έχει και η υπόλοιπη Ευρώπη προσδοκίες από τον αγωγό. Και αυτές να έχουν με τον διακηρυγμένο στόχο της να περιορίσει την ενεργειακή εξάρτησή της από τη Ρωσία. Δεν θα είναι εύκολη υπόθεση όμως. Πρώτον γιατί δεν είναι όλοι το ίδιο έτοιμοι για την απεξάρτηση. Και δεύτερον, γιατί ο ανταγωνισμός στο ενεργειακό πεδίο εντείνεται συνεχώς.

Αυτή τη στιγμή η ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε. απειλείται, όπως έχει παραδεχθεί η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού σχεδόν τα 2/3 των εισαγωγών ενέργειας καλύπτονται από ελάχιστους προμηθευτές. Στο μέτωπο του φυσικού αερίου η ρωσική κυριαρχία είναι αδιαμφισβήτητη. Το 40% των ευρωπαϊκών εισαγωγών του ορυκτού καυσίμου προέρχεται από τη Ρωσία, το 26% από τη Νορβηγία και το 11% από την Αλγερία. Και στο πετρέλαιο το ρωσικό μερίδιο στις ευρωπαϊκές εισαγωγές είναι κοντά στο 30%, ενώ ακολουθεί και πάλι η Νορβηγία με 11%.Μάλιστα οι χώρες της Βαλτικής έως και πρόσφατα κάλυπταν το σύνολο σχεδόν των αναγκών τους για εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία.

Υπό τις συνθήκες αυτές η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε επισημάνει πως υποστηρίζει «σθεναρά» τον αγωγό EastMed, καθώς είναι ένα από τα έργα κοινού ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest/PCI) που έχουν προσδιορισθεί σύμφωνα με τον κανονισμό ΔΕΔ-E. (...)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου