24 Μαρτίου 2019

Οικογένεια Υψηλάντη: Ήρωες υπέρ Πίστεως και Πατρίδας

Η ιστορία της οικογένειας που ξεκίνησε από τα Υψηλά του Πόντου. Πολυμαθείς, επιτυχημένοι, με κορυφαία αξιώματα αλλά με ιδιαίτερα ανεπτυγμένο το αίσθημα της αγάπης για την Ελλάδα. Ένα απόσπασμα από σχετικό δημοσίευμα στο in.gr:

"Δύο αιώνες έχουν περάσει από την Εθνική Παλιγγενεσία, σχεδόν 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 και ορισμένα πρόσωπα – πρωταγωνιστές των ταραγμένων εκείνων χρόνων, αλλά και της προεπαναστατικής περιόδου, μένουν αφώτιστα. Κι εν πολλοίς δεν έχει γίνει ακόμη αντιληπτό το μεγαλείο της ψυχής τους, το πάθος για την απελευθέρωση της πατρίδας, το αίσθημα της θυσίας και τα ιδανικά που δεν συναντά κανείς εύκολα.

Η οικογένεια Υψηλάντη, είναι μια από εκείνες τις οικογένειες που τίμησαν όσο λίγες την καταγωγή τους, που θυσίασαν τα πάντα για την Ελλάδα και που έμειναν χαραγμένες στη συλλογική μνήμη ως ήρωες.

Με καταγωγή από τα Υψηλά του Πόντου, κατάφερε να βγάλει πεφωτισμένους ανθρώπους οι οποίοι με την ανιδιοτέλεια, την αντρειοσύνη, την αγνότητα των συναισθημάτων κι έναν αξιακό κώδικα που δεν συναντάται εύκολα ανά τους αιώνες, προσέφερε τα πάντα για τον μεγάλο Αγώνα. 

Ελισάβετ Υψηλάντη
Χαρακτηριστικό είναι το εξής περιστατικό. Όταν η σύζυγος του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, μητέρα του Δημήτριου και του Αλέξανδρου –ηρώων της Επανάστασης- ρωτήθηκε αν θα ήθελε να προσφέρει στην ενίσχυση του απελευθερωτικού αγώνα απάντησε: «Θα λυπηθώ τα κτήματά μου…όταν διαθέτω στον αγώνα τα τέσσερα παιδιά μου, τις ζωές τους στην υπηρεσία της Επανάστασης;». 

Αυτή η σπουδαία γυναίκα, άξια συνεχιστής μιας οικογένειας που τίμησε όσο λίγες την πατρίδα, πούλησε όλα της τα υπάρχοντα, ακόμη και το σπουδαίο αρχοντικό που διέθετε στο Κίεβο, για να συγκεντρώσει συνολικά 5 εκατομμύρια γρόσια που δόθηκαν για τις πολεμικές ανάγκες των Ελλήνων...

Η οικογένεια Υψηλάντη έδωσε στον Αγώνα, χωρίς καμία σκέψη, τέσσερα παλληκάρια της, σύμφωνα και με τη συγκλονιστική ομολογία της Ελισάβετ Υψηλάντη. Κι αν ο Αλέξανδρος ήταν αυτός που κήρυξε την έναρξη της Επαναστάσεως στις Ηγεμονίες, ο αδερφός του Δημήτριος, κατά παράξενη συγκυρία, έμελλε να είναι αυτός που θα συνέδεε το όνομά του με την τελευταία μάχη στην Πέτρα Βοιωτίας, στις 12 Σεπτεμβρίου του 1829. Ενας Υψηλάντης άνοιξε τον Αγώνα με τον Ιερό Λόχο, ένας άλλος Υψηλάντης τον έκλεισε κρατώντας τη σημαία της Ελλάδας ψηλά.

Κι αν είναι κάτι που έχει μείνει ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές είναι το μανιφέστο που έγραψε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης και το κυκλοφόρησε στις 24 Φεβρουαρίου 1821. Τίτλος «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος». Εκείνη την ημέρα παραιτήθηκε από τον ρωσικό στρατό και ξεκίνησε τον αγώνα με τους Ιερολοχίτες. Ένα αγώνα αγνό, τίμιο που ανάβλυζε Ελλάδα και που καμιά σχέση δεν έχει με τους ψευτοπατριώτες εκείνης της εποχής, αλλά και της σημερινής.

Η οικογένεια Υψηλάντη δεν ήταν σαν τις άλλες Φαναριώτικες οικογένειες που ήρθαν στην Ελλάδα για να αποκτήσουν αξιώματα και να κυβερνήσουν μια ανύπαρκτη χώρα. Στα πεδία των μαχών έδωσαν τα πάντα και στα μετόπισθεν βοήθησαν όσους μπορούσαν.

Αλλωστε, πώς θα μπορούσαν να κάνουν αλλιώς με μια κληρονομιά τόσο βαριά. Καταγόμενοι, σύμφωνα με τις γραφές, από τους Κομνηνούς της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, πολυμαθείς όλοι τους, με σπουδαίες θέσεις στην Υψηλή Πύλη ή στη Ρωσία, ηγεμόνες, πρίγκιπες, μεγάλοι διερμηνείς, άξιοι στρατιωτικοί... 

Κωνσταντίνος Υψηλάντης
Κωνσταντίνος Υψηλάντης. Όπως ο πατέρας του και ο παππούς του, ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης διετέλεσε Μεγάλος Δραγουμάνος, δηλαδή μέγας διερμηνέας της Υψηλής Πύλης κατά την περίοδο 1796-1799... Το 1799 θα βρεθεί ηγεμόνας της Μολδαβίας, σε εκείνη τη μεταβατική περίοδο όπου η Μολδαβία ήταν ταυτόχρονα υπό την επικυριαρχία της Υψηλής Πύλης αλλά και υπό την επιρροή της Ρωσίας, κάτι στο οποίο συνέβαλε και ο ίδιος. Το 1802, χάρη και στην υποστήριξη της Ρωσίας και της Πρωσίας και παρά την αντίδραση της Γαλλίας θα τοποθετηθεί ηγεμόνας της Βλαχίας... Είναι μια εποχή που αρκετοί στον ελλαδικό χώρο πιστεύουν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εγγυηθεί τη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους... 

Ταυτόχρονα ήταν και Έλληνας πατριώτης. Αυτό τον πατριωτισμό θα τον περάσει και στα παιδιά του και δύο γιοι του θα παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ελληνική Επανάσταση, ο Αλέξανδρος και ο Δημήτριος. Μάλιστα τον πρώτο θα γράψει με σχεδόν προφητικό τόνο το 1816: «Υιέ μου, μην λησμονήσεις ποτέ, ότι οι Έλληνες μόνο εις τους εαυτούς των πρέπει να στηρίζωνται, όπως γίνωσι ελεύθεροι». 

Αλέξανδρος Υψηλάντης
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης γεννήθηκε στην Πόλη και σε νεαρή ηλικία κατάχθηκε στον τσαρικό στρατό. Συμμετείχε στους Ναπολεόντειους Πολέμους και στη μάχη της Δρέσδης το 1813 έχασε το δεξιό του βραχίονα, ενώ διετέλεσε και υπασπιστής του Τσάρου Αλέξανδρου Α΄. Φλογερός πατριώτης θα γίνει μέλος το 1820 της Φιλικής Εταιρείας μυημένος από τον Εμμ. Ξάνθο που θα του προσφέρει και την αρχηγία της Εταιρείας, δηλαδή το αξίωμα του «Γενικού Εφόρου της Αρχής».

Ρίχνεται με ενθουσιασμό στην προετοιμασία της επανάστασης και προσπαθεί να συντονίσει τους καπεταναίους και τους άλλους Φιλικούς. Οργανώνει τον «Ιερό Λόχο» και ελπίζει ότι μαζί με τους Έλληνες θα ξεσηκωθούν και οι υπόλοιποι βαλκανικοί λαοί. Το Φεβρουάριο του 1821 εισβάλλει στη Μολδαβία με τον «Ιερό Λόχο» και στις 24 Φεβρουαρίου εκδίδει την περίφημη προκήρυξη με τίτλο «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος», ένα φλογερό μανιφέστο για τον επαναστατικό αγώνα. Παραθέτουμε ένα απόσπασμα:

«Η ώρα ήλθεν, ω Άνδρες Έλληνες! Προ πολλού οι λαοί της Ευρώπης, πολεμούντες υπέρ των ιδίων Δικαιωμάτων και ελευθερίας αυτών, μας επροσκάλουν εις μίμησιν, αυτοί, καίτοι οπωσούν ελεύθεροι, επροσπάθησαν όλαις δυνάμεσι να αυξήσωσι την ελευθερίαν, και δι’ αυτής πάσαν αυτών την Ευδαιμονίαν. Οι αδελφοί μας και φίλοι είναι πανταχού έτοιμοι, οι Σέρβοι, οι Σουλιώται, και όλη η Ηπειρος, οπλοφορούντες μας περιμένωσιν· ας ενωθώμεν λοιπόν με Ενθουσιασμόν! η Πατρίς μας προσκαλεί! Η Ευρώπη, προσηλώνουσα τους οφθαλμούς της εις ημάς, απορεί διά την ακινησίαν μας, ας αντηχήσωσι λοιπόν όλα τα Όρη τής Ελλάδος από τον Ήχον τής πολεμικής μας Σάλπιγγος, και αι κοιλάδες από την τρομεράν κλαγγήν των Αρμάτων μας. Η Ευρώπη θέλει θαυμάση τας ανδραγαθίας μας, οι δε τύραννοι ημών τρέμοντες και ωχροί θέλουσι φύγει απ’ έμπροσθέν μας. Οι φωτισμένοι λαοί της Ευρώπης ενασχολούνται εις την αποκατάστασιν της ιδίας ευδαιμονίας· και πλήρεις ευγνωμοσύνης διά τας προς αυτούς των Προπατόρων μας ευεργεσίας, επιθυμούσι την ελευθερίαν της Ελλάδος. Ημείς, φαινόμενοι άξιοι της προπατορικής αρετής και του παρόντος αιώνος, είμεθα Εύελπεις, να επιτύχωμεν την υπεράσπισιν αυτών και βοήθειαν πολλοί εκ τούτων φιλελεύθεροι θέλουσιν έλθη, διά να συναγωνισθώσι με ημάς».

Όμως, τον Ιούνιο ο Ιερός Λόχος συντρίβεται στο Δραγατσάνι και ο Υψηλάντης ζητά καταφύγιο στην Αυστρία. Φυλακίζεται αρχικά στο Μούνκατς της Ουγγαρίας και μετά στο Τερέζινστατ της Βοημίας. Αποφυλακίζεται το 1827 και τον επόμενο χρόνο πεθαίνει στη Βιέννη. 

Δημήτριος Υψηλάντης
Ο αδελφός του Δημήτριος Υψηλάντης ξεκίνησε επίσης από το ρωσικό στρατό. Στις αρχές Μαρτίου του 1821 ήρθε στην Ελλάδα ως εκπρόσωπος του αδελφού του ύστερα από αίτημα των Φιλικών της Πελοποννήσου και ιδίως του Παπαφλέσσα. 

Θα έχει πολύ σημαντικό ρόλο στην επανάσταση και θα πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες μάχες. Όμως, μερίδα των προκρίτων όπως και ορισμένοι Φαναριώτες ήθελαν να περιορίσουν την επιρροή της Φιλικής Εταιρείας και θα τον παραγκωνίσουν σε διάφορες στιγμές, ενώ θα αντιταχθεί και στην ιδέα της Αγγλικής προστασίας. Στη Μάχη της Πέτρας, το Σεπτέμβριο του 1829, θα ηγηθεί των ελληνικών δυνάμεων που θα συντρίψουν τις οθωμανικές. Θα έχει έτσι την ιστορική τιμή να ολοκληρώσει νικηφόρα τον πόλεμο που είχε ξεκινήσει οκτώ χρόνια πριν ο αδελφός του. Θα πεθάνει το 1832 στο Ναύπλιο, έχοντας κατακτήσει στην ιστορική μνήμη τη θέση ενός αγνού και ηρωικού αγωνιστή της ελευθερίας...

Πηγή: in.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου