19 Απριλίου 2022

Προς εκρηκτική αύξηση πείνας και ακραίας φτώχειας

Του δημοσιογράφου Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
στο ΑΠΕ-ΜΠΕ (απόσπασμα)

Ενώ περίπου οι μισοί άνθρωποι στη Γη ζουν ήδη κάτω από το όριο φτώχειας, φέτος θα βρεθούμε μπροστά στην πιο βαθιά βύθιση της ανθρωπότητας στην πείνα και την ακραία φτώχεια στην ιστορία μας, πολύ πιο κάτω δηλαδή και από αυτό το «όριο φτώχειας», όπως το ορίζουν οι διεθνείς οργανισμοί. Οποιεσδήποτε πρόοδοι έγιναν παγκοσμίως για την καταπολέμηση της φτώχειας στη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών θα εκμηδενιστούν και η κατάσταση θα επιδεινωθεί βάναυσα. Οι λόγοι; Η συνεχιζόμενη ανάγκη εξυπηρέτησης ενός τρομακτικού χρέους, η εκτίναξη των ανισοτήτων, η πανδημία και η αύξηση της τιμής των τροφίμων και της ενέργειας ως αποτέλεσμα του ουκρανικού.

Τη δραματική αυτή προειδοποίηση, αλλά και μια σειρά ριζοσπαστικών προτάσεων για να αποτραπεί το κακό, έκανε μια από τις παλιότερες, μεγαλύτερες και πιο αναγνωρισμένες οργανώσεις κατά της παγκόσμιας φτώχειας, η Oxfam, σε έκθεσή της που έδωσε στη δημοσιότητα, ενόψει των συνόδων των G20, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ τις επόμενες δύο εβδομάδες.

Πρώτα κρίση, μετά καταστροφή

Η έκθεση, με τον τίτλο «Πρώτα κρίση, μετά καταστροφή» (First Crisis, Then Catastrophe) αναφέρει ότι στα τέλη του 2022 θα αυξηθεί δραματικά, κατά περισσότερο από 250 εκατομμύρια, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε ακραία φτώχεια, φτάνοντας τα 860 εκατομμύρια και των ανθρώπων που δεν τρέφονται επαρκώς σε 827 εκατομμύρια.

Μιλάμε βέβαια, όπως ήδη αναφέραμε, μόνο για την ακραία φτώχεια και τον υποσιτισμό. Γιατί στην πραγματικότητα, περίπου η μισή ανθρωπότητα, 3,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι, αναμένεται ότι θα ζήσουν φέτος κάτω από το όριο φτώχειας (5,5 δολάρια την ημέρα) κατά την Oxfam.

O συνδυασμός της πανδημίας -που παρατείνεται εξαιτίας της άνισης πρόσβασης στα εμβόλια- και των επιπτώσεων της ουκρανικής κρίσης -αύξηση ρεκόρ τιμών σιτηρών και ενέργειας- απειλεί να οδηγήσει ακόμα 250 εκατομμύρια ανθρώπους σε ακραία φτώχεια. Πρέπει να μη γίνει κάτι τέτοιο, τονίζει η Oxfam, που δηλώνει ότι είναι απαράδεκτοι και ψευδείς οι ισχυρισμοί των κυβερνήσεων ότι δεν έχουν τα μέσα να βγάλουν την ανθρωπότητα από τη φτώχεια και την πείνα και να εξασφαλίσουν την υγεία και την ευημερία της.

Προτάσεις για την αποτροπή της καταστροφής

Τα μέτρα που πρέπει και μπορούν άμεσα να ληφθούν, σύμφωνα με την Oxfam, περιλαμβάνουν την ακύρωση του χρέους των φτωχοποιημένων κρατών -που έτσι κι αλλιώς δεν θα πληρωθεί- και τη φορολόγηση των τεράστιων κερδών των μεγάλων εταιρειών και του πλούτου των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Χωρίς τέτοια μέτρα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί η περαιτέρω επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομικής καχεξίας και ανισότητας, εξαιτίας της αύξησης του κόστους των τροφίμων και της ενέργειας. (...)

Η θηλιά του χρέους

Μια σειρά κυβερνήσεων είναι κοντά στη χρεοκοπία και είναι αναγκασμένες να μειώνουν δραστικά τις δημόσιες δαπάνες για να πληρώσουν τους πιστωτές και να εισάγουν τρόφιμα και καύσιμα, υπογραμμίζει η έκθεση της Oxfam. Φέτος, οι φτωχότερες χώρες του πλανήτη πρέπει να πληρώσουν 43 δισ. δολάρια σε αποπληρωμή χρέους, ένα ποσό που θα μπορούσε να καλύψει το κόστος της εισαγωγής τροφίμων, με τους φτωχότερους να πλήττονται περισσότερο...

Ανάγκη φορολόγησης

Η Oxfam παρατηρεί ότι στη διάρκεια της πανδημίας ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων εκτοξεύθηκε, αυξανόμενος περισσότερο από ό,τι στο σύνολο των προηγούμενων 14 ετών. Παρά το γεγονός αυτό και παρά την αύξηση λόγω πανδημίας των κρατικών δαπανών, οι κυβερνήσεις -με ελάχιστες εξαιρέσεις- απέφυγαν να αυξήσουν τη φορολογία των πλουσιότερων.

Όπως υπογραμμίζει η έκθεση «ένας ετήσιος φόρος πλούτου, που να αρχίζει από το 2% για τους εκατομμυριούχους και να φτάνει το 5% για τους δισεκατομμυριούχους θα μπορούσε να αποδώσει 2,52 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, δηλαδή αρκετά για να βγουν 2,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι από την πείνα, να παραχθούν αρκετά εμβόλια για όλο τον κόσμο και να δοθεί πλήρης ιατροφαρμακευτική και κοινωνική κάλυψη σε όλους τους κατοίκους των χωρών μικρού και μεσαίου εισοδήματος»...

Ανάγκη για ένα Παγκόσμιο Σχέδιο Σωτηρίας

Για να αποφευχθεί η ταχεία αποδόμηση των προόδων στη μείωση της φτώχειας των τελευταίων 25 χρόνων και να προστατευθούν οι πιο ευάλωτοι από της σκληρές συνέπειες της σύγκλισης μιας έκτακτης υγειονομικής κατάστασης, της εκτόξευσης της ανισότητας και της αύξησης των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας που προκαλεί το ουκρανικό, η Oxfam ζητά ένα «παγκόσμιο οικονομικό σχέδιο σωτηρίας», από τους G20, την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ που θα περιλαμβάνει:
  • Τη θεσμοθέτηση ενός εφάπαξ και μονίμων φόρων στη περιουσία, ώστε να χρηματοδοτηθεί μια δίκαιη και βιώσιμη ανάκαμψη από την πανδημία...
  • Τον τερματισμό της κερδοσκοπίας της κρίσης, εισάγοντας φορολογία στα υπερκέρδη για να συλληφθούν τα αστρονομικά κέρδη μεγάλων εταιρειών σε όλες τις βιομηχανίες...
  • Ακύρωση όλων των αποπληρωμών χρέους για όλες τις χώρες που χρειάζονται επείγουσα βοήθεια τώρα...
  • Χρηματοδότηση της βοήθειας στην Ουκρανία και της περίθαλψης προσφύγων με νέα χρηματοδότηση...
  • Επανατοποθέτηση τουλάχιστον 100 δισ. δολαρίων Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων (SDR), χωρίς να επιβαρυνθούν οι χώρες με νέο χρέος ή επιβολή μέτρων λιτότητας...
  • Να αναληφθεί δράση για την υπεράσπιση των λαών από τις αυξανόμενες τιμές των τροφίμων και να δημιουργηθεί ένα Παγκόσμιο Ταμείο Κοινωνικής Προστασίας για τη βοήθεια των φτωχότερων κρατών ώστε να παράσχουν ασφάλεια εισοδήματος στους πληθυσμούς τους και να διατηρήσουν αυτές τις υπηρεσίες σε καιρούς έντονης κρίσης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου