1 Ιουλίου 2022

Θρίαμβος ή «κωλοτούμπα» Ερντογάν στη Μαδρίτη;

Τελικά πέρασε τη γραμμή του ο Ταγίπ Ερντογάν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, όπως ισχυρίζεται ο ίδιος; 'Η απλώς υποχώρησε, υπογράφοντας μη δεσμευτικό κείμενο; Σύμφωνα με τον γερμανικό τύπο η Τουρκία πήρε αυτό που ήθελε από τη Σουηδία και τη Φινλανδία,
 ενώ  ανοιχτό παραμένει αν κέρδισε παραχωρήσεις από τις ΗΠΑ. Από τη Deutsche Welle:

Η πρώτη εντύπωση είναι ότι στο «υπόμνημα» που υπέγραψε με τη Σουηδία και τη Φινλανδία, προκειμένου να συναινέσει στην ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν επέβαλε τις θέσεις του. Και αυτό γιατί συμφώνησε να εγκαινιάσει μία πιο εντατική συνεργασία με τις δύο βόρειες χώρες για την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας», περιλαμβάνοντας μάλιστα στις τρομοκρατικές οργανώσεις όχι μόνο το απαγορευμένο «Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν» (PKK), αλλά και την κουρδική εθνοφυλακή YPG στη Βόρεια Συρία, η οποία μέχρι πρότινος, με την στήριξη των ΗΠΑ, έδινε σκληρές μάχες κατά του αποκαλούμενου «Ισλαμικού Κράτους».

Οι πρώτες αντιδράσεις των εξόριστων στη Σουηδία Κούρδων φαίνεται να επιβεβαιώνουν αυτή την εκτίμηση. Για «προδοσία» κάνει λόγο, από τη Στοκχόλμη, ο Αχμέντ Καραμούς, συμπρόεδρος του Εθνικού Κογκρέσου του Κουρδιστάν. «Φαίνεται ότι η συμφωνία αυτή είναι μία προδοσία εις βάρος των Κούρδων», δηλώνει χαρακτηριστικά. «Προδοσία στον αγώνα τους για ειρήνη και ελευθερία. Για μία ακόμη φορά, οι Κούρδοι έγιναν θύματα στον βωμό των συμφερόντων άλλων χωρών». Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία, εκτιμάται ότι η Σουηδία φιλοξενεί σήμερα περίπου 100.000 Κούρδους, τη μεγαλύτερη κουρδική παροικία στην Ευρώπη. Από τη δεκαετία του '80 θεωρείται στη Σουηδία «τρομοκρατική οργάνωση» το PKK, όχι όμως και το YPG.

Μη δεσμευτικό «δούναι και λαβείν»; Σχολιάζοντας εν συντομία το «μνημόνιο» που υπεγράφη στη Μαδρίτη με την Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν, η πρωθυπουργός της Σουηδίας Μαγκνταλένα Άντερσον ανέφερε ότι πρόκειται για ένα «συνηθισμένο σε αυτές τις περιπτώσεις δούναι και λαβείν». 

Σε πιο αναλυτικές δηλώσεις προχώρησε ο πρόεδρος της Φινλανδίας Σάουλι Νιινίστο. Παραδέχθηκε ότι η ρητή αναφορά στο YPG ήταν κάτι που ήθελε και πράγματι εξασφάλισε η Τουρκία, ισχυρίστηκε όμως ότι στην πραγματικότητα «δεν αλλάζει τίποτα» για την Φινλανδία. «Έχουμε πει πολλές φορές ότι η νομοθεσία μας αντιμετωπίζει πλήρως όλα τα αιτήματα που εκφράζει η Τουρκία», επισημαίνει ο Νιινίστο. «Αυτό που άλλαξε είναι ότι, όπως οφείλω να παραδεχθώ, δεν είχαμε καμία ανυπομονησία να κάνουμε ρητή αναφορά στο YPG, διότι υπάρχουν τεράστιες διαφορές ανάμεσα στο πώς βλέπουν άλλες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ αυτές τις οργανώσεις και στο πώς τις βλέπει η Τουρκία. Ασφαλώς αυτή η ρητή αναφορά ήταν ένας από τους κύριους στόχους της Τουρκίας. Τελικά κάναμε αυτή την αναφορά γιατί, σε τελική ανάλυση, όπως έχω ήδη πει, δεν αλλάζει κάτι».

Από νομικής απόψεως ασφαλώς δεν αλλάζει κάτι, καθώς το κείμενο δεν θεωρείται νομικά δεσμευτικό. Τί γίνεται όμως σε πολιτικό επίπεδο; Η απάντηση θα δοθεί σύντομα καθώς, πριν ακόμη στεγνώσει η μελάνη στο μνημόνιο της Μαδρίτης, η τουρκική κυβέρνηση κατέθεσε αίτημα για την έκδοση 33 υπόπτων από τη Σουηδία και τη Φινλανδία, οι οποίοι κατηγορούνται για «τρομοκρατική δράση». Όπως δήλωσε την Τετάρτη ο υπουργός Δικαιοσύνης της Τουρκίας, Μπεκίρ Μποζντάγκ, πρόκειται για υποστηρικτές του PKK ή του κινήματος Γκιουλέν. (...)

Συνάντηση Ερντογάν και Μπάιντεν στη Μαδρίτη

Απόλυτη επικράτηση ή πύρρειος νίκη της Τουρκίας;

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Τουρκία επικράτησε με τις απαιτήσεις της στη διαμάχη για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, σχολιάζει η Neue Zürcher Zeitung (NZZ) τη σύνοδο κορυφής της συμμαχίας στη Μαδρίτη. Οι Σκανδιναβοί όχι μόνο διαβεβαιώνουν ότι θα λάβουν αποφασιστική δράση κατά του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και των υποστηρικτών του. Υπόσχονται επίσης να μην παρέχουν υποστήριξη στις Κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) στη Συρία και στο κίνημα υπό την ηγεσία του ισλαμικού ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, το οποίο η Άγκυρα κατηγορεί για το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016.

Όμως, όσο κι αν ενοχλεί την Τουρκία η στήριξη των κινημάτων αυτών στις σκανδιναβικές χώρες, το ζήτημα είναι τελικά περιορισμένης σημασίας για την Άγκυρα, σημειώνει η εφημερίδα. Στην πραγματικότητα, το βέτο του Ερντογάν μάλλον είχε σκοπό να εκβιάσει παραχωρήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες σε δύο πολύ πιο σημαντικά ζητήματα, σχολιάζει η NZZ. Πρόκειται για την παράδοση νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 που επιδιώκεται εδώ και μήνες και για το πράσινο φως για νέα επίθεση κατά των Κούρδων στη βόρεια Συρία, την οποία η Άγκυρα προετοιμάζει εδώ και εβδομάδες. Την Τετάρτη, ο Ερντογάν είχε τουλάχιστον μια συνομιλία με τον Πρόεδρο Μπάιντεν. Θα φανεί τις επόμενες εβδομάδες αν ο Μπάιντεν ανταποκριθεί στις επιθυμίες του Τούρκου προέδρου. Αν δεν συμβεί αυτό, ο θρίαμβος της Τουρκίας θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμη και ως πύρρειος νίκη, εκτιμά η εφημερίδα της Ζυρίχης.

Περιθώρια για ερμηνείες. Η έκπληξη για την ξαφνική λύση του ζητήματος της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ήταν μεγάλη στη Μαδρίτη, σχολιάζει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Η ανακούφιση το απόγευμα της Τρίτης ήταν ακόμη μεγαλύτερη όταν διαδόθηκε η είδηση ​​για λύση στη διαμάχη. Ωστόσο, υπάρχει και κριτική, γιατί η συμφωνία με τον Ερντογάν έχει το τίμημα της, γράφει το περιοδικό.

Εκ πρώτης όψεως στο μνημόνιο μεταξύ των τριών χωρών μοιάζει να επικράτησε κυρίως ο Τούρκος Πρόεδρος που ζητούσε παραχωρήσεις από τους Βορειοευρωπαίους. Τα μεγάλα σημεία κριτικής του - ο περιορισμός των εξαγωγών όπλων στην Τουρκία και η καταστολή του «τρομοκρατικού» PKK και των οργανώσεων που συνδέονται μ’ αυτό - λαμβάνονται πλήρως υπόψη. Στην πραγματικότητα, όμως, η διατύπωση του μνημονίου αφήνει περιθώρια για ερμηνείες, κρίνει το Der Spiegel.

Προαιρετικές αξίες. Αντίθετα η εφημερίδα Tageszeitung (ΤΑΖ) του Βερολίνου εκτιμά ότι το κείμενο του τριμερούς μνημονίου μεταξύ Τουρκίας, Σουηδίας και Φινλανδίας είναι «λες και το έγραψε o ίδιος o Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου». Ένα από τα «βασικά στοιχεία» του ΝΑΤΟ είναι η «ακλόνητη αλληλεγγύη και συνεργασία» στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, αναφέρει το κείμενο. Η Φινλανδία και η Σουηδία θα πρέπει να παράσχουν στην Τουρκία «πλήρη υποστήριξη για να αποτρέψουν απειλές για την εθνική της ασφάλεια». Με τους όρους «τρομοκρατία» και «απειλή» φωτογραφίζονται εδώ οι δραστηριότητες κουρδικών ομάδων - όπως το PKK ή οι πολιτοφυλακές YPG - όχι όμως εκείνες των Τούρκων εθνικιστών ή ισλαμιστών, σχολιάζει η taz.

Τα αιτήματα έκδοσης της Τουρκίας θα αντιμετωπίζονται στο εξής «γρήγορα και διεξοδικά» και θα υπάρξουν σχετικές «διμερείς συμφωνίες». Μόλις υπεγράφη το μνημόνιο, η Άγκυρα υπέβαλε την πρώτη της αίτηση το πρωί της Τετάρτης: 33 «τρομοκράτες» υποστηρικτές του PKK και του Γκιουλέν θα πρέπει να παραδοθούν στις τουρκικές αρχές.

Για να περιοριστεί ο μεγαλοϊδεατισμός του Πούτιν, οι ευρωπαϊκές και βορειοαμερικανικές δημοκρατίες παραδίδουν τώρα τους Κούρδους στην Τουρκία σχολιάζει η taz – τουλάχιστον συμβολικά. Αυτό για την εφημερίδα του Βερολίνου είναι ένα σημάδι ότι οι αξίες είναι τελικά προαιρετικές.

Πηγή: Deutsche Welle
https://p.dw.com/p/4DSCA και https://p.dw.com/p/4DS2A )

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου