17 Ιουλίου 2020

FT για Αγία Σοφία: Κίνηση Ερντογάν πέραν του θρησκευτικού σωβινισμού

Financial Times: Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί δεν είναι ένας απλός θρησκευτικός σωβινισμός, αποσκοπεί να συσπειρώσει γύρω από τον Ερντογάν τους ακροδεξιούς εθνικιστές. 
Le Point: «Ερντογάν, ο πόλεμος επί θύραις».
Bloomberg: Ο Ερντογάν αψηφά τη Δύση για να μετατρέψει την Τουρκία σε περιφερειακή δύναμη. 

FT για Αγία Σοφία: Κίνηση πέραν του θρησκευτικού σωβινισμού

Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί «απέχει πολύ από το να είναι ένας απλός θρησκευτικός σωβινισμός», αλλά αποτελεί κίνηση που αποσκοπεί να συσπειρώσει γύρω από τον Ερντογάν τους ακροδεξιούς εθνικιστές από τους οποίους ο Τούρκος πρόεδρος εξαρτάται όλο και περισσότερο», αναφέρουν οι Financial Times σε ανάλυση του David Gardner. 

«Κυρίαρχη προσωπικότητα της Τουρκίας αυτόν τον αιώνα, ο Ερντογάν επικράτησε σε περισσότερες από 12 εκλογικές αναμετρήσεις για να αντικαταστήσει το κοινοβουλευτικό σύστημα με μια αυταρχική προεδρία, που του επιτρέπει να κυβερνά ως νεο-σουλτάνος. Ωστόσο, βρίσκεται υπό πολιτική πίεση. Το σερί νικών του ανέκοψαν πέρυσι οι θρίαμβοι της αντιπολίτευσης στην Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και άλλα αστικά κέντρα, αποδεικνύοντας ότι είναι πολιτικά θνητός. Η πανδημία του κορωνοϊού ενέτεινε τις πιέσεις στη οικονομία, η οποία παραπαίει. Η επιτυχία του Ερντογάν έχει περισσότερο να κάνει με την ώθησή του στην ισχυρή οικονομική ανάπτυξη παρά με την ισλαμιστική του αναβίωση», σημειώνει ο συντάκτης του άρθρου, ο οποίος προσθέτει:

«Το διάταγμα για την Αγία Σοφία πέραν του θρησκευτικού σωβινισμού σχεδιάστηκε για να συσπειρώσει τους ακροδεξιούς εθνικιστές, από τους οποίους εξαρτάται ολοένα και περισσότερο ο Ερντογάν. Προεξοφλώντας την διεθνή κατακραυγή, από τον Πάπα Φραγκίσκο μέχρι τον Πατριάρχη Κύριλλο της Ρωσίας και από την UNESCO μέχρι την Ευρωπαϊκή Ενωση, τον Λευκό Οίκο και το Κρεμλίνο, ο Ερντογάν είχε έτοιμη την απάντηση: «Εσείς ή εμείς κυβερνάμε την Τουρκία;».

Οι FT εκτιμούν ότι το μήνυμα Ερντογάν έχει περιορισμένη αξία στην Τουρκία και δεν πρόκειται να τον καταστήσει αγαπητό στους ισχυρούς φίλους του, όπως ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ντόναλντ Τραμπ, που θα στηριχθεί στις ψήφους των ευαγγελιστών Χριστιανών τον Νοέμβριο για να ανανεώσει τη θητεία του. Στην Ευρώπη δε, αν η προσπάθεια της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ ήταν ήδη ετοιμοθάνατη, το διάταγμα για την Αγία Σοφία πιθανώς αποτελεί το πιστοποιητικό θανάτου της».

Το δημοσίευμα αναφέρεται επίσης, δηκτικώς, στους συμβολισμούς που περιείχε η και η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο, το 1934 από τον Κεμάλ Ατατούρκ «σε μια κίνηση που προϊδέαζε για το κοσμικό μέλλον της Τουρκίας». «Εν μέρει για να στραφεί μακριά η προσοχή από το πώς άδειασε η καταρρέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία από Χριστιανούς με τις μαζικές σφαγές Αρμενίων, Ασσυρίων και Ελλήνων».

Le Point κατά Ερντογάν: O πόλεμος στο κατώφλι μας 

Στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι αφιερωμένο το εξώφυλλο του τρέχοντος τεύχους αλλά και σημαντικό τμήμα της αρθρογραφίας του γαλλικού περιοδικού Le Point. Το πρώτο θέμα του περιοδικού τιτλοφορείται: «Ερντογάν, ο πόλεμος επί θύραις» και στον υπέρτιτλο υπάρχουν τοπωνύμια που παραπέμπουν σε πρόσφατα σημεία «εμπλοκής» της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής «Αγία Σοφία, Συρία, Λιβύη, Μεσόγειος…»

Σε ένα από τα άρθρα του περιοδικού σημειώνεται ότι με την «τελευταία του πρόκληση», την απόφασή του δηλαδή να μετατρέψει τον εμβληματικό ναό – μουσείο της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. ο Ερντογάν «προβάλλει τις φιλοδοξίες του για αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. (…) Ακολουθεί έτσι στα χνάρια του σουλτάνου Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή που κατευθύνθηκε στη χριστιανική Βασιλική το βράδυ της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαΐου 1453 για να τη μετατρέψει σε τέμενος».

Σε άλλο άρθρο – αφιέρωμα στον «νέο σουλτάνο», το Le Point πραγματοποιεί μια αναδρομή στην άνοδο του Ερντογάν στην εξουσία, την εποχή που εμφανιζόταν ως υπέρμαχος της δημοκρατίας και του οικονομικού φιλελευθερισμού, και στη συνέχεια σημειώνει: «Σιγά, σιγά το πραγματικό του πρόσωπο αποκαλύπτεται: μ’ ένα υπέρμετρο Εγώ ονειρεύεται το μεγαλείο της Τουρκίας με τίμημα τις ελευθερίες».

Όσον αφορά στο κύριο άρθρο του περιοδικού, αυτό φέρει τον τίτλο: «Βοήθεια! Οι Οθωμανοί ξανάρχονται!»

Bloomberg: Ο Ερντογάν αψηφά τη Δύση για να μετατρέψει την Τουρκία σε περιφερειακή δύναμη 

Σαν σύμβολο της προσπάθειας του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αναδείξει τον ρόλο της Τουρκίας ως μουσουλμανικής δύναμης στην παγκόσμια σκηνή, χαρακτηρίζει το πρακτορείο Bloomberg την απόφαση της Άγκυρας να μετατραπεί σε τζαμί η Αγία Σοφία, τονίζοντας ωστόσο πως η Τουρκία σπάνια φαινόταν πιο μόνη.
Σε δημοσίευμά του, το πρακτορείο αναφέρει ότι από τις συγκρούσεις στη Συρία και τη Λιβύη έως τις επιθέσεις στο Ιράκ, οι τουρκικές δυνάμεις επεμβαίνουν με οπλισμένα drones, πολεμικά αεροσκάφη και άρματα μάχης, ενώ τουρκικά πλοία πλέουν στη Μεσόγειο, συντηρώντας τη διαμάχη με -τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης- Ελλάδα και Κύπρο για πόρους φυσικού αερίου.

Όπως τονίζεται στο δημοσίευμα, μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες στο «τιμόνι» της Τουρκίας, ο κ. Ερντογάν έχει μετατρέψει την Τουρκία σε μια περιφερειακή δύναμη με περισσότερη διεθνή επιρροή απ’ ό,τι είχε από την ίδρυσή της ως κοσμικό κράτος με δυτικό προσανατολισμό το 1923 από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.

«Η Τουρκία έχει το στρατηγικό πλεονέκτημα», δήλωσε ο Τίμοθι Ας της Bluebay Asset Management. «Η πραγματικότητα είναι ότι η ΕΕ είναι λιοντάρι χωρίς δόντια σε ό,τι αφορά την Τουρκία. Και ο κ. Ερντογάν το έχει καταλάβει εδώ και πολύ καιρό» πρόσθεσε.

Το πρακτορείο σημειώνει ότι οι ΗΠΑ έχουν καταδικάσει ορισμένες πτυχές της εξωτερικής πολιτικής του κ. Ερντογάν, αλλά απέφυγαν να αναλάβουν συγκεκριμένη δράση εναντίον ενός βασικού συμμάχου τους στο ΝΑΤΟ. «Ο Ερντογάν τζογάρει με τον Τραμπ και αυτό έχει αποδώσει μέχρι στιγμής, αλλά δεν μπορείς να ασκήσεις εξωτερική πολιτική με αυτό, καθώς οι πιθανότητες μπορούν να στραφούν εναντίον σου. Όλα θα μπορούσαν να αλλάξουν αν ο Τζο Μπάιντεν κερδίσει τις εκλογές των ΗΠΑ τον Νοέμβριο» αναφέρει ο
 επικεφαλής του τμήματος για την Τουρκία της δεξαμενής σκέψης Chatham House του Λονδίνου, Φαντί Χακούρα.

Όπως τονίζει το Bloomberg, στη Μέση Ανατολή οι φίλοι του Τούρκου προέδρου είναι λίγοι, ενώ η λίστα των επικριτών του περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που κατηγορούν την Τουρκία ότι επιδιώκει να υπονομεύσει την πολιτική σταθερότητα και να παρεμβαίνει στις αραβικές υποθέσεις υποστηρίζοντας ισλαμιστικές ομάδες της αντιπολίτευσης.

Το πρακτορείο εκτιμά πως αν ο κ. Ερντογάν δεν εμπλακεί σε κάποιον σοβαρό διπλωματικό διάλογο αλλάζοντας πολιτική, είναι δύσκολο αυτές οι χώρες να επιτρέψουν στην Άγκυρα να αναλάβει κυρίαρχο ρόλο στη Λιβύη. 

Πηγή: kathimerini.gr (από τρία δημοσιεύματα: kathimerini.gr/1087944 , kathimerini.gr/1087917 , kathimerini.gr/1088009 )

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου